«اسلام را دیدم؛ ولی مسلمانان را نه»

شبکه های مجازی انترنت، به صفرۀ مهمانی چربی میماند که غذاهای چیده شده بران با داشتن طعم لذیذ، جسم وجان را سودمندند؛ اما گاهی بوهای گندیدۀ آن سگان وگربگان را بر سر آدمی فرا میخواند. در واقع انسان نمیداند آیا آنچه درین تارنماها وجود دارد، همه درست است ومیشود آنهارا با اطمنان پذیرفت؟ ویاهم نادرست ومغشوش، وبایستی ازانها طفره رفت.
از آنجمله – درین اواخر- ایمیلی پیرامون “گزارش علمی” دانشگاه جورج واشنگتن در ایالات متحدۀ آمریکا، دریافت داشتم. دراین گزارش احوال واوضاع اسلام ومسلمانان در بیشترین کشورهای جهان، از لحاظ تطبیق وعملی نمودن مبانی دین مبین اسلام به بررسی گرفته شده بود؛ به ویژه در بعد اقتصادی وداد وستد معاملاتی. آنچه در این گزارش شگفت انگیز وقابل تأمل به نظر میرسید، این بود که اکثریت کشورهایی که به مبادئ اسلام ارج گذاشته وآنراعملی نموده اند، کشورهای غیراسلامی بوده اند.
کشور ایرلند در تطبیق مبانی اسلامی، در ردۀ اول وبعد ازآن دنمارک، لوکسمبورگ، سویدن وناروی به ترتیب ردیف شده اند. همه کشورهای که اسلامی پنداشته میشوند، در پائین جدول قرار گرفته وانگار از تطبیق مبادئ اسلام سر باز زده باشند.
ازینکه به متن گزارش وتفاصیل آن دست نیافته ام پوزش میخواهم. من نمیدانم دانشگاه درین ارزیابی چه مبانی وچه معیارهایی اسلام را اساس قرار داده است؟. بگونۀ مثال، ایرلندیها گوشت خوک تناول مینمایند، و شهروندان دنمارک را دیده ام که ساسیج (رودۀ محتوی قیمه) آماده شده ازخون حیوانی را هنگام ناشتا صرف مینمایند. مسلما این خورشها با آموزه های اسلام در تناقض است. درعین حال کشورهای دنمارک، سویدن وناروی ازخدمات وضمانتهای اجتماعی وطبی رایگان وفوق العاده یی برخوردارند. دراین کشورها همنوایی ومساعدت به فقراء وبینوایان، پذیرفتن آوارگان وتعامل نیکو با آنها به مثابۀ چون شهروند اصلی وجود دارد؛ برخورد انسانی که در بسیاری از کشورهای دیگر نظیر آن دیده نمی شود.
با خواندن این نامه – که نسخۀ ازان را به دوستانم نیز فرستادم – مقولۀ جاودانۀ امام محمد عبده (رح)، که بعد از بازگشتش از سفر بریتانیا گفته بود، درذهنم تداعی گشت. امام (رح) در دیدارش از بریتانیا، به رقت قلب، معاملۀ صادقانه، خدمات اجتماعی ومسائلی ازین قبیل که به آن معروف اند را مورد توجه قرار داده ودر بازگشت به مصر فرموده بود:” دربریتانیا اسلام را دیدم؛ ولی مسمانان را نه، وچون به مصر برگشتم در اینجا مسلمانان را دیدم، اما اسلام را نه”.
با توجه به اینکه این امام فقیه، در زمان و شرایطی می زیسته که آنچه “داعش”، “النصره”، “القاعده” ودگر گروههای تروریستی آنچه زیر نام اسلام انجام میدهند، ازان هیچگونه تصور وآگاهی نداشته است؛ کشتن وتباهی، غارت وچپاول، تجاوز بر زنان، فروپاشی سرزمینهای اسلامی ومسخ چهرۀ اسلام! جنایات هولناکی آنهم بنام جهاد ودر راه خدا، چیزی که در تاریخ امت اسلامی با چنین چهرۀ زشت وهولناک هرگز سابقه نداشته است!.
چنین به نظر میرسد، که استادان در دانشگاه جورج واشنگتن، ارزیابی شان را دران گزارش، در تطابق با معیارهای “امام محمد عبده (رح)” مبتنی برهدایات، ارزشها وآموزه های اسلام، اساس گذاشته باشند.

برگردان از عربی: حفیظ الله همام