دومین نشست طرح انتقال برق موسوم به )کاسا یک هزار( روز پنجشنبه 15 سرطان با شرکت نمایندگان عالی رتبه تاجکستان، افغانستان، قیرغیزستان و پاکستان در تاجکستان برگزار شد.
این پروژه در مجموع به نفع کشورهای عضو بوده و سبب توسعه تجارت منطقوی بخصوص میان آسیای میانه و کشورهای جنوب آسیا می گردد. اما به نظر می رسد که در حال حاضر علاقه مندی برای اجرایی شدن این طرح میان کشورهای عضو یکسان نیست.
تاجکستان و قیرقیزستان به عنوان منابع صادر کننده انرژی می توانند سالانه میلیون ها دالر از بابت فروش آن نفع ببرند، این دو کشور در حال حاضر با اقتصاد رو به رشد مواجه می باشد، صادرات انرژی می تواند روند توسعه در آن کشورها را سرعت بخشیده و رشد اقتصادی شان را از ثبات و پایداری بیشتری برخوردار سازداز اینرو این دو کشور به میزان نفعی که از این پروژه می برند، از اجرای سریعتر پروژه کاسا 1000 حمایت و پشتیبانی می کنند.
اجرای پروژه کاسا 1000 برای افغانستان نیز از لحاظ سیاسی، اقتصادی و امنیتی حایز اهمیت می باشد. چند دلیل عمده می تواند میزان علاقه مندی افغانستان را به اجرای این پروژه توجیه کند:
1- عملی شدن این پروژه مزایای اقتصادی زیادی برای افغانستان دارد. افغانستان از این پروژه 300 میگاوات برق را نصیب می شود که برای رفع نیازمندی های مردم مفید و سودمند می باشد.
2- این پروژه منبع درآمد خوبی را برای افغانستان به وجود می آورد و فرصت های شغلی و تجاری را برای شهروندان کشور فراهم می سازد.
3- افغانستان تلاش می کند تا در سال های آینده کسر بیلانس واردات و صادراتش را کاهش دهد و این امر نیاز دارد تا سرمایه گذاری در کشور گسترش پیدا کند و تولیدات داخلی افزایش یابد. افزایش تولیدات داخلی بدون تأمین دایمی برق ممکن نیست. پس برق تاجکستان و قیرقیزستان می تواند سبب افزایش تولید داخلی و در نتیجه ایجاد فرصت های بیشتر کاری و فراهم سازی زمینه های سرمایه گذاری در کشور گردد.
4- اجرای پروژه های اقتصادی کلان منطقوی علاوه بر منافع اقتصادی، برای امنیت، حفظ ثبات و کاهش فقر، بیکاری و مشکلات اجتماعی نیز مؤثر و سودمند می باشد.
5- این پروژه سطح اطمینان کشورهای منطقه را برای امنیت سرمایه گذاری در کشور بالا می برد و بستر اجرای پروژه های بزرگ منطقوی دیگر مانند: توتاپ، تاپی، تأسیس خطوط راه آهن، احیای راههای تجاری لاجورد و ابریشم و…
را آماده می سازد. اجرای این پروژه سطح اعتماد و اطمینان مردم را به توانایی های حکومت بالا می برد و امیدواری نسبت به آینده را افزایش می دهد.
مجموع این مزایا حکومت افغانستان را وا داشته است که تا بیشتر از گذشته در راستای توسعه همکاری های اقتصادی منطقوی تلاش کند. این موضوع از زمان روی کار آمدن حکومت وحدت ملی که انکشاف اقتصادی را در اولویت سیاست های داخلی و منطقوی خود قرار داده است، بهتر قابل درک می باشد.
پاکستان نیز برای توسعه صنایع نظامی و تولیدی خود به شدت به انرژی ضرورت دارد. کمبود انرژی سالانه میلیون ها دالر به این کشور ضرر وارد می کند؛ پس همانطوری که تاجکستان، قیرغیزستان و افغانستان از مزایای صادرات و ترانزیت انرژی سود می برند، پاکستان از واردات انرژی برای رشد صنایع داخلی اش نفع می برد؛ اما علیرغم این ضرورت، این کشور به دو دلیل عمده به این پروژه تمایل چندانی نشان نمی دهد:
6- این پروژه برای افغانستان منافع چند جانبه دارد، تا زمانی که پاکستان با افغانستان روی سیاست های راهبردی شان به توافق نرسند و اختلافات سیاسی شان را به صورت اساسی حل و فصل نکنند، این کشور از اجرای پروژه هایی که به ثبات و امنیت افغانستان کمک کند، حمایت نخواهد کرد.
7- پاکستان باید مطمئن شود که کشورهای عضو، روی شراکت کشور هند در این پروژه تلاش نمی کنند. روابط پاکستان با هند فوق العاده تنش آلود است و سطح همکاری ها میان دو کشور در سال های اخیر کاهش پیدا کرده است. از طرف دیگر پاکستان نسبت به توسعه و تحکیم روابط میان افغانستان و هند حساس می باشد و به این دلیل هر حرکتی که همکاری های سیاسی و اقتصادی میان این دو کشور را به دنبال داشته باشد، از دید پاکستان قابل حمایت نیست.
بنابراین اجرای این پروژه در کوتاه مدت چندان عملی به نظر نمی رسد و پاکستان در شرایط فعلی آمادگی لازم را برای اجرای پروژه کاسا یک هزار ندارد. 
Comments are closed.