چرا طالبان حاضر به مذاکره نمی‌شوند؟/ ملک ستیز

طالبان جنگنده‌گان استراتژی روابط بین‌الملل پاکستان در منطقه هستند. تفکر استراتژیک «طالبانیزم» در راول‌پندی رهبری می‌شود. شاخه‌ء سیاسی آی اس آی به‌خوبی می‌داند که چه‌گونه از طالبان به عنوان ابزار مهم تاکتیکی استفاده کند. اسلام‌آباد خواهان دولت «پاکستانیزه» شده در افغانستان است. اگر چنین خواست‌گاه اسلام‌آباد در کابل اعمار نشود، پاکستان به دنبال بحران در افغانستان خواهد بود. از این روست که پاکستان از یک‌سو بر تاثیر روی طالبان سرمایه‌گذاری می‌کند و از سوی دیگر نقش‌ آن‌ها را در مذاکرات صلح به گروگان می‌گیرد.
در این‌جا چند نکتهء مهم پیرامون مذاکرات دپلوماتیک را برجسته می‌سازم. به باور من دولت افغانستان نتوانسته است این اصول مهم مذاکرات را برآورده سازد. از این روست که پاکستان حق مسلم خود می‌داند تا طالبان را به مذاکرات صلح با دولت افغانستان مانع شوند.
اصل به‌رسمیت شناسی،
مذاکرات دپلوماتیک با اصل «به‌رسمیت شناسی» طرف‌ها آغاز می‌یابد. به رسمیت شناسی پیش‌زمینهء مهمی برای هم‌دیگر پذیری طرف‌های مذاکره کننده به حساب می‌آید. تجارب جهانی نشان داده است که اگر طرف‌های مذاکره کننده هم‌دیگر را به‌رسمیت نشناسند، روند مذاکرات برآیندی را در پی ندارد.
اصل صلاحیت،
مذاکره کننده‌گان باید دارای صلاحیت‌های حرفه‌یی و سیاسی باشند. اگر طرف‌های مذاکره کننده بتوانند صلاحیت تخصصی خود را در چهارچوب صلاحیت‌های سیاسی تمثیل نمایند، راه برای رسیدن به «نتیجه» فراهم‌تر می‌شود.
اصل مشروعیت،
گروه‌های مذاکره کننده باید از مشروعیت لازم برای اخذ موضع و ارایه‌ء نظر بهره‌مند باشند. به هر میزانی که پشتوانه‌ء مشروعیت در طرف مذاکره‌کننده سنگین باشد، پیروزی را بیش‌تر لمس می‌کند.
اصل مقبولیت،
مذاکره کننده‌گان باید از رضاییت و مقبولیت اجتماعی برخور دار باشند. مقبولیت اجتماعی زمانی فراهم می‌گردد که مذاکره کننده‌گان در دیالوگ سازنده با گروه‌های سیاسی و اجتماعی قرار گرفته و اراده‌ء خویش را در پیش‌برد مذاکره تقویت نماید.
ظرفیت رزمی به مثابه‌ء ضامن پیروزی مذاکره،
هر قدری‌که پشتوانه‌های رزمی و سیاسی مذاکره کننده‌گان قوی هستند، دهلیز دشواری به زودی طی می‌گردد. به‌زبان استراتژیک، رزمنده‌گان قدرت‌مند، صلح دایمی خلق می‌کنند.
ظرفیت اقتصادی، گرانت استمرار مواضع،
ضعف اقتصادی مذاکره کننده‌گان، موضع ضعیف و ناپایدار را ایجاد می‌کند. هر قدری که پوتانسیال اقتصادی مذاکره کننده‌گان بالا باشد، ثبات موضع‌گیری نیز تضمین می‌شود.
ملک ستیز