هر چند برگزاری انتخابات دوره های مختلف نظام جدید افغانستان خالی از اشتباهات و حتی رسوایی ها نبوده و معمای روزگار انتخاباتی گشته است، اما با آنهم انتخابات یکی از موضوعات مهم و اساسی در نظام دموکراسی به حساب می آید. دموکراسی بدون انتخابات معنا پیدا نمی کند. در دموکراسی حاکمیت ملی از آن مردم است و این حاکمیت از طریق انتخابات و تعیین نمایندگان مردم در سازمان های دولتی اعمال می شود.
افغانستان در گذشته با دموکراسی و انتخابات بیگانه بوده است. همه تصامیم از سوی شاه که سایه خدا در روی زمین پنداشته می شد، اتخاذ می گردید. نمایندگان مردم به صورت فرمالیستی از جانب کارگزاران دولت تعیین می گردید و این حکومت ها بود که بجای مردم تصمیم می گرفتند.
بنابراین دموکراسی و انتخابات در افغانستان یک پدیده تازه و تا حدودی بیگانه به شمار می آید. جهاد و مهاجرت، زندگی اجتماعی و سیاسی مردم افغانستان را تغییر داد و آن را وارد مرحله جدیدی کرد. مردم در این دوره نسبت به مسایل سیاسی و حقوق شهروندی آگاهی یافتند. محرومیت نسبی و تبعیض فوق العاده قومی و خاندانی را درک کردند. از وضعیت غمبار و دردناک خود با خبر شدند. دانستند که دستگاههای نامشروع حاکم در کشور چگونه سرمایه های مادی و معنوی کشور را به تاراج می برند و چگونه با دامن زدن به اختلافات قومی و مذهبی دوام حاکمیت متزلزل و بی بنیاد خود را تضمین می کنند.
مبرهن است که پیوند واضح و آشکاری میان دموکراسی و انتخابات وجود دارد و دموکراسی بدون انتخابات مفهوم کلی خود را از دست میدهد و در پرتو دموکراسی بود که مردم افغانستان در سیستم نظام، حکومتداری و تعیین سرنوشت شان از آن قسما بهره مند شدند. اما در بسا موارد موجودیت دموکراسی با درنظرداشت روحیه مردم افغانستان منجر به بعضی مسایل شده است که میتوان گفت که ما بدون پیش زمینه های دموکراسی وارد پروسه دموکراسی شده ایم.
از اینرو دموکراسی در افغانستان بر اساس یک فرایند تدریجی و رو به رشد اجتماعی و فرهنگی به وجود نیامده است؛ بلکه دموکراسی بر مبنای ضرورت زندگی و مجبوریت های سیاسی در کشور شکل گرفته است. در سال های گذشته، حداقل ارزش های دموکراسی در ساختارها و کارکردهای حکومت در نظر گرفته می شد و مبانی و ارزش های دموکراسی به صورت ظاهری تطبیق و اجرا می شد؛ اما در سال های اخیر متأسفانه احترام به ارزش های دموکراسی کمرنگ گردیده و نهادهای رسمی و قانونی به صورت آشکارا دموکراسی را نادیده می انگارند. ادامه کار نهادهای تقنینی به دلیل برگزار نشدن انتخابات، نقض صریح قانون اساسی و ضربه بزرگ بر پیکر آزادی و دموکراسی می باشد. در افغانستان اگر به دموکراسی احترام گذاشته نشود، قانون شکنی و خشونت جای آن را می گیرد. پس باید به قوانین و به اصول و مبانی دموکراسی پایبند ماند.
جان گپ اینکه:
برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی با در نظر داشت وضعیت سیاسی یک امر جدی بوده و نیاز است تا هر چه زودتر وبرمبنای واقعیت های زندگی مردم برگزار شود.
ما باور داریم که اگر انتخابات پیشرو مطابق معیارهای انتخاباتی و بر اساس تعهد و تخصص و بدور از تقلبات و رسوایی های انتخاباتی برگزارشود امید از دسته رفته مردم نسبت به دموکراسی و انتخابات دوباره برمیگردد و در غیر آن مردم افغانستان کاملا هم به انتخابات و هم به دموکراسی باور خواهند شد.
Comments are closed.