تاجیک و اوزبیک یا تاجک و ازبک؟!
کارمندان بخش توزیع شناسنامهها در ادارهها و مراکز احوال نفوس بیشترینه بیسواد اند. اشتباه نگارشی آنان در شناسنامههای کاغذی و برقی سبب سرگردانیهای بسیار سخت و فراوان شهروندان کشور در مراحل پسین (در مکتب و دانشگاه) میشود.
آنان، که بیشتر شان بر بنیاد روابط در این نهادها گماشته شده اند، بسیار شتابزده و با آموزههای سنتی در باب املا و نگارش واژهگان، شناسنامههای مراجعان را نامنویسی میکنند.
به گونهی نمونه نام دهکدهی زادگاه کسی اگر تاجیک باشد، آنان بدون درنگ و بیمشوره با مراجع، تاجیکان مینویسند؛ چون آنان تنها با تاجیکان، که یکی از نواحی سالنگها میباشد، آشناستند.
آنان عبدالله، عبداله، نذیر را نظیر، کنعان را کِنان، عبادالله را اباداله، مولالدین را، مولدین، مرضیه را مرزیه، امرالدین را عمرودین، تاجیک را تاجک و اوزبیک را ازبک مینویسند. اینها مشت نمونهی خروار اند و این اشتباهات آبروبر تا لایتناهی ادامه دارند و سرگردانی مردم نیز از مراجع آموزشی_تحصیلی گرفته تا گرفتن گذرنامه و تطبیق آن با شناسنامه ادامه دارد.
راه حل آسان هم ادامهدادن اشتباهات این عالیجنابان است. باید آن نام غلط را در نگارش بپذیری؛ ورنه باید از دانشگاه تا مکتب همه مدارکت را اصلاح کنی و چهقدر پول و آبرو باید در این راه هزینه کنی.
ما به ادامهی این اشتباه در گرفتن شناسنامههای کاغذی تا حدودی خو گرفته بودیم و امیدوار بودیم روزی با گرفتن شناسنامههای برقی از این سرگردانی و آبروریزی رهایی مییابیم. اما با دریغ دیده میشود که نگارندهگان جزییات این سند ملی نیز سواد درست و لازم ندارند و در نگارش واژهها و نامها دقت نمیکنند.
تاجیک و اوزبیک نامهای ارزشمند و هویتی استند و نباید نادرست نوشته شوند، اگرنه سبب تحریف و جعل هویتی_تاریخی میشوند.
بنابر این تاجیک(Tajeek) درست است، نه تاجک(Tajak)؛ چون «ایک» در پارسی میانه پسوند نسبت است؛ مانند پهلویک، بامیک و… . تاجیک به معنای تاجدار است و بدون «ی» بیمعنا و تحقیرآمیز میشود؛ مانند اوزبیک، نه ازبک. اما بیشتر کارمندان ریاستهای احوال نفوس بیسواد اند و غلط مینویسند. جای دریغ است که در شناسنامههای برقی هم اشتباه میکنند.
در شناسنامههای کاغذی که همواره و از گذشته تا امروز این اشتباه را به تکرار مرتکب شده اند.
شگفتیآور این است که اوزبیکان در این زمینه خیلی حساس اند و اگر اوزبیک را بدون واو و یا، یعنی (ازبک) بنویسی، برآشفته میشوند اند؛ اما برعکس آنها تاجیکان در این زمینه بیخار و بیخیال اند و حتا اگر تاجیک را «تجک» هم بنویسند، آب از آب تکان نمیخورد. (باور بامیک)
Comments are closed.