پنجمین دور گفت‌وگوهای نمایندگان ویژه آمریکا و طالبان در دوحه پایتخت قطر پس از 16 روز پایان یافت. زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان گفته است که دو طرف روی «پیش‌نویس» خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و تضمین برای مبارزه علیه تروریسم «توافق» کردهاند.
آقای خلیلزاد در رشته‌توییت‌هایی پس از پایان مذاکرات همچنین نوشته است که برای رسیدن به صلح باید روی دو مورد دیگر یعنی «گفت‌وگوهای بین‌الافغانی» و «آتش‌بس همه‌جانبه» نیز توافق صورت گیرد. اگر چه به گفته آقای خلیلزاد “توافق اصولی” بر سر این دو نیز حاصل شده است.
نماینده آمریکا همچنین نوشته است که وقتی توافق بر پیش‌نویس جدول زمانی خروج نیروهای بین‌المللی و اقدامات موثر مبارزه علیه تروریسم نهایی شد، «طالبان و افغان‌های دیگر از جمله دولت افغانستان گفت‌وگوهای بین‌الافغانی روی یک راه حل سیاسی و آتش‌بس همه‌جانبه را آغاز خواهندکرد».
اما گروه طالبان هم در این مورد خبرنامه‌ای منتشر کردهاند و یکبار دیگر تاکید کردهاند که هیچ توافقی برای مذاکره با دولت افغانستان و اتش‌بس صورت نگرفته است.
با وجود درخواست‌های مکرر حکومت افغانستان برای گفت‌وگو با طالبان، این گروه تاکنون حاضر به مذاکره با دولت افغانستان نشده و دولت افغانستان را به رسمت نمی‌شناسند، از این جهت پیشتر صرف برای یکبار با سران احزاب و جهادی در مسکو نشست داشته اند که این خود گواهِ عدم مذاکراه با دولت است.
با در نظرداشت تمام مسائل ذکره شده، مذاکرات صلح افغانستان بدون نمایندگانی از مردم و دولت افغانستان نگران کننده به نظر می‌رسد. نگرانی مردم از جایی نشأت می‌گیرد که اراده مذاکرات از دایره بین‌الافغانی خارج شده و اکنون صلاحیت و اراده تصمیم‌گیری برای توافقات صلح در دست نمایندگان آمریکا با طالبان است، در حالیکه این جزئی از حقوق مردم افغانستان منحیث یکی از طرف های اصلی منازعه با طالبان است که پای میز مذاکره حضور می‌داشتند.
حضور شخص ثالث در مذاکرات صلح برای میانجگری و تسهیل‌گری امری طبیعی و قابل قبول است اما برای تصمیم‌گیری در مورد سرنوشت یک ملت و جامعه، قابل قبول احزاب و نهاد های مردمی و دولت نیست.
پنجمین دور مذاکرات هیأت های طالبان و آمریکا حدود ۱۶ روز در حالی صورت گرفت که هیچ خبر و گزارشی از جریان مذاکرات بدست نیامد و نتیجه ملموسی را نیز برای مردم تحویل داده نشده است، و آنچیزی که از آن منحیث پیش‌نویس های توافقات اشاره شده از اولویت های آمریکا و طالبان به شمار می‌روند ولی افغانستان منحیث یکی از طرف های مهم این مذاکرات درنظر گرفته نشده است؛ و از آنچیزی که نماینده ویژه آمریکا اعلام کرده، مورد تائید طالبان نبوده است.
با این حال مردم از مذاکرات پشت پرده هیأت های مذاکره کننده آمریکا و طالبان نگران هستند، نگران هستند تا این‌بار چه تصمیمی در غیاب این مردم برای آینده و سرنوشت شان گرفته خواهد شد و آیا آمریکا منحیث یک شریک استراتیژیک و حامی دموکراسی در افغانستان برای دست یافتن به منافع خود، دموکراسی را زیر پا خواهد کرد؟ مردم در مورد نتایح نهایی این مذاکرات نگران اند و پس از ۱۸ سال یکبار دیگر نمی‌خواهند به عقب برگردند.
غلامرضا پژواک
Comments are closed.