عباس استانکزی رییس هیات سیاسی گفتگو کننده طالبان طی مصاحبه ای قبل از نشست مسکو اعلام کرده بود که باید اردوی ملی افغانستان منحل گردد تا آنان برای مذاکره با حکومت افغانستان آماده شوند. پس از این وی در نشست مسکو گفت که از سخنانش سوء برداشت شده است و وی منظورش انحلال کامل ارتش و اردوی ملی افغانستان نبوده است بل او می خواهد که ارتش افغانستان از زیر نفوذ بیگانگان بیرون شود.
در این باب داد و فریاد و جنجال ها و عکس العمل های متفاوتی مشاهده شد که اکثرا به دفاع از اردوی ملی افغانستان برامده بودند و داشتن یک ارتش 350 هزار نفری را افتخار افغانستان می دانستند.
از اینها که بگذریم! می رسیم به واقعیت عینی یک ارتش منظم در افغانستان.
سابقه ارتش افغانستان:
ارتش منظم در افغانستان بار نخست به صورت ابتدایی در زمان شیرعلی خان در قرن ۱۸ میلادی شکل گرفت و سپس اواسط قرن نوزدهم، عبدالرحمن خان، ارتش منظم ۲۰۰ هزار نفری ایجاد کرد که با آتش توپخانه حمایت می شد.
ظاهرشاه و محمد داوود خان در دهه های شصت و هفتاد میلادی ارتش یکصد هزار نفری را تقویت و به کمک مالی و تکنیکی اتحاد شوروی سابق مدرن کردند.
در پی کودتای اول ارتش در ۱۹۷۴ دربرابر شاه و قیام مسلحانه حزب دموکراتیک خلق افغانستان در ۱۹۷۸ که طرفدار اندیشه مارکسیستی بود، ارتش نقش تعیین کننده در روند سیاسی کشور بدست آورد.
با مداخله شوروی در ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۸ ارتش در وضعیت دشواری قرار گرفت و بسیاری ارتش را ترک کردند. بر اساس برخی از آمارها در ۱۹۸۴ از هفتاد هزار سرباز ارتش نیمی از آنان فرار کرده بودند.
نیروهای شوروی در افغانستان ده سال جنگیدند ولی زمانی که این کشور را ترک می کردند، به گفته بسیاری از ناظران یک ارتش و پولیس نیرومندی پشت سر گذاشتند. براساس برخی آمارها بیش از دو هزار و پانصد تانک، نزدیک به پانصد هواپیمای جنگی و ترانسپورتی، و بیش از پنجاه هزار واسطه زرهی و نقلیه در اختیار نیروهای مسلح افغانستان بود.
دولت افغانستان زمانی که ناگزیر شد وظیفه دفاع مستقل (بدون حضور فیزیکی اتحاد شوروی) را به عهده بگیرد، برای اکمال ارتش سرباز گیری اجباری را شدت بخشید. از شانزده ساله ها تا چهل ساله ها کمتر کسی می توانست از چنگ سربازگیران در خیابانها فرار کنند. دوره خدمت از سه تا پنج سال بود. بسیاری از سربازان بدون آموزش به محل های درگیری بین دولت و مخالفان فرستاده می شدند.
با سقوط رژیم مورد حمایت شوروی در کابل در آوریل ۱۹۹۲ به دست گروه های مجاهدین، قوای مسلح افغانستان به سرعت منحل اعلام شد. تجهیزات آن پراکنده یا در بسیاری از موارد غارت شد. بسیاری از نیروهای ارتش، افغانستان را ترک کردند و شماری از نیرو ها که نخواستند کشور را ترک کنند در چارچوب های گروه های قومی و حزبی- جهادی فعال شدند.
در آن زمان از نزدیک به دوصد و پنجا هزار نفر کادر و سرباز ارتش، پولیس، سازمان اطلاعات و گروه های شبه نظامی با عنوان “سربازان قومی” سخن می رفت.
از دو هزار یا بیشتر تانک و زره پوش ارتش سابق افغانستان چیزی حدود سی تا چهل تانک باقی ماند که تا حدودی کهنه شده و نیاز به جایگزینی و بهینه سازی داشت.
در ۱۹۹۶ میلادی با ظهور طالبان در کابل یک نیروی نو نظامی وارد معادله سیاسی- نظامی کشور شد. آنها به داشتن ارتش و نیروی هوایی منظم معتقد نبودند و براساس بسیج افراد بر اصل اعتقادات مذهبی عمل می کردند. توافق بن (آلمان) برای ارتش جدید بدنبال تحولات پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا در کنفرانسی به همین نام در اواخر همان سال که پس از فروپاشی طالبان در افغانستان برگزار شد، ارتش جدید کشور با نیروی هفتاد هزاری پیشنهاد شد.
بر اساس توافقات همچنین پنج هزار سرباز خارجی یاری امنیتی (ایساف) در پایتخت کابل مستقر شد. جدا از این ۲۰ هزار سرباز آمریکایی و کانادایی برای مبارزه با تروریسم در فرودگاه نظامی بگرام در شمال کابل پیاده شدند.
اما در سال های بعدی این ماموریت تحت رهبری ناتو، گسترده تر شد و فراتر از کابل، به شمال و جنوب کشور نیز کشیده شد.
در سال ۲۰۰۶ با شدت گیری مقاومت شورشیان در جنوب افغانستان، نیاز به افزایش تعداد این سربازان مطرح شد تا اینکه این تعداد به یک صد و سی هزار نفر و با احتساب نیروِهای ویژه آمریکایی اکنون به مرز یکصد و پنجاه هزار نفر رسیده است.
همزمان، تقویت و افزایش نیروهای مسلح کشور جدی تر شد. ارتش و پولیسی که دولت افغانستان برای کشور درنظر دارد قرار شده تا سال ۲۰۱۴ براساس به چهارصد هزار نفر برسد.
در سال ۲۰۰۲ میلادی برای ایجاد ارتش و پولیس اصلاحات عملی اعلام شد. شماری از کادر ارتش حذف یا تعدیل رتبه شدند وعده ای هم تازه استخدام شدند.
ارتش جدید درچارچوب قول اردو های بزرگ (لشکر) تشکیل شد. قول اردوی مرکزی در کابل تشکیل شد. به زودی قرار است این قول اردو به ننگرهار منتقل شود و جای آن قوای مرکز با کد ۱۰۱ قرار گیرد. قول اردوهای میوند در هلمند، اتل در قندهار، شاهین در مزارشریف ، ظفر در هرات و تندر در پکتیا فعال شدند. ارتش رزمی کماندویی نیز حالا در بسیاری از ولایات شعبات جداگانه دارد.
قرار بر آن شد که افغانستان دارای ارتش کوچک ولی مجهز به سلاح های مدرن غربی باشد. درحال حاضر بالاتر از شصت درصد اسلحه سازمانی تفنگ های ام-شانزده است که از سوی سربازان ناتو استفاده می شود. (ا. ک ۴۷ یا کلاشینکوف) که اسلحه روسی سازمانی معمول ارتش بود از دور خارج شد اما دوباره این اسلحه مورد استفاده قرار گرفت که بیشتر از سوی پولیس استفاده می شود.
ابتدا کلاشینکوف از طریق رومانی، بلغارستان و یا اوکراین خریداری می شد. به دلایل اختلافات با روسیه خرید سلاح از مسکو امکان پذیر نبود. اما بعدا با گرمی روابط روسیه و ناتو این اسلحه را مستقیما از روسیه خریداری شد.
اسلحه روسی پی کا و آر.پی جی روسی نیز استفاده می شود.
تنش های قومی سیاسی ارتش افغانستان با مشکل بی تعادلی قومی و عدم ارتقای افسران برخی اقوام به رتبه های بالا روبرو است.
بعدا یک تناسب قومی از سوی نهاد های بین المللی پذیرفته شد به طوریکه ۴۵ در صد پشتون، ۳۰ درصد تاجیک ده درصد هزاره، ده در صد ازبک و ۵ درصد متعلق به سایر اقوام ساختار ارتش را تشکیل دهد.
هزینه های ارتش افغانستان بسیار بالا است. مصارف برای ساختمان ها، تدارک وسایط مدرن نقلیه که بیشتر شان ساخت آمریکا یا جاپان است، حقوق (سربازان دوصد دالر در ماه و افسران از سیصد تا ششصد دالر)، البسه، انتقالات و سایر تامینات هزینه های زیادی را می طلبد.
بر اساس آمار، دولت در بو دجه سالانه ۵۶۰ میلیون افغانی برای وزارت دفاع درنظر گرفته که ۳۲۰ میلیون آنرا آمریکا وارد بودجه وزارت مالیه می کند و بقیه از منابع داخلی تامین می شود.
سالانه ۱۷۰ میلیون دالر فقط بابت مواد سوختی به وزارت دفاع پرداخته می شود.
خریداری های عمده مستقیما توسط آمریکایی صورت می گیرد.
مخارج ارتش افغانستان به مقیاس خرج هر سرباز خارجی که نزدیک به یک میلیون دالر درسال محاسبه می شود، اندک است، اما در دراز مدت دولت نخواهد نتواست خود متکفل این مخارج شود.
مقدمه ای که در آخر آمد!
روش آمریکایی ها برای نفوذ در یک کشور و غارت آن سرزمین، در درجه اول نابودی تمامی زیربناها و نظام و ارتش آن کشور است. سپس برای ظاهر سازی، یک ارتش نامنظم فاسد اجیر درست می کنند که از همه جهت به خودشان وابسته باشد و بدون آنان آن ارتش هم حتی یک روز دوام نیاورد. اینک ما مانده ایم و یک اردوی ضعیف و فاسد و نامنظم و وابسته به دالرهای آمریکایی!!!
Comments are closed.