نتایج یک سروی اداره احصائیه مرکزی افغانستان در مورد وضعیت زندگی مردم این کشور، نشان می‌دهد که ۵۴ درصد مردم این کشور زیر خط فقر قرار دارند.
بر اساس این سروی که در سال ۱۳۹۵ صورت گرفته است، نشان می‌دهد که میزان فقر در این کشور نسبت به ۵ سال گذشته حدود ۱۶ درصد افزایش یافته است. این سروی اداره مرکزی احصاییه افغانستان در نتیجه گفت‌وگو با ۱۵۵هزار و ۶۸۰ تن در ۳۴۲ واحد اداری ۳۴ ولایت تهیه شده که ۶۷ درصد خاک افغانستان را پوشش داده است.
یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که حدود ۵۴.۵ درصد مجموع جمعیت این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند که نسبت به رقم 38،3 درصد سال ۱۳۹۱، یک افزایش 16،2 درصدی را نشان می‌دهد. در بخش دیگر این سروی آمده است که مهاجرت‌ها از روستاها به شهرها به ویژه شهر کابل افزایش یافته است.
در مصونیت غذایی نیز اعلام شد که ۴۴ درصد شهروندان افغانستان مصونیت غذایی ندارند. از سوی دیگر، میزان بیکاری نیز در این کشور به ۲۴ درصد می‌رسد.
مصطفی مستور، در برنامه نشر این گزارش گفت که میزان فقر بر اساس آخرین آمار ۳۸ درصد بوده که در گزارش جدید به ۵۴ درصد افزایش یافته است.
به گفته او، معنی آن این است که بیشتر از نصف جمعیت افغانستان ماهیانه کمتر از دو هزار و ۶۰ افغانی(کمتر از ۳۰ دلار) درآمد دارند. او همچنین افزود که میزان بیکاری نیز در این کشور از ۲۲ درصد به ۲۴ درصد افزایش یافته است.
سقوط ۴۴ درصدی مصونیت غذایی:
مقام‌های حکومت افغانستان مصونیت غذایی را چالش دیگر این کشور اعلام کرده و تأکید دارند که در آمار قبلی ۳۳ درصد مردم افغانستان از امنیت غذایی برخوردار نبودند و «اکنون شمار آنان به ۴۴ درصد افزایش یافته، که در فصل زمستان شمار آنان بیشتر می‌شود.»
وزیر اقتصاد افغانستان در برنامه اعلان نتیجه این تحقیق در کابل گفت که این آمار نشان می‌دهد شاخص‌های بزرگ اقتصادی در افغانستان از کارایی لازم برخوردار نبوده است.
آقای مستور تأکید کرد که ناامنی، بی‌ثباتی سیاسی، جنجال‌های انتخابات ۲۰۱۴ ریاست جمهوری و کاهش میزان سرمایه‌گذاری، از دلایل عمده در ایجاد این وضعیت بوده است.
پیش از این برنامه جهانی غذای سازمان ملل (WFP) نیز اعلام کرده بود که شمار افرادی که در افغانستان امنیت غذایی ندارند، به ۱۳ میلیون تن رسیده است؛ رقمی که حدود ۴۴ درصد افزایش را نسبت به سه سال گذشته نشان می‌دهد.
بر اساس آمار برنامه جهانی غذا(WFP)، سه سال پیش میزان افرادی که در افغانستان مصونیت غذایی نداشتند، در حدود ۹ میلیون تن بود، اما افزایش این میزان، سیر نزولی افغانستان را در بخش تأمین امنیت غذایی‌نشان می‌دهد.
مسئولان این برنامه غذایی گفته‌اند که از مجموع ۱۳ میلیون جمعیت افغانستان، ۸ میلیون آن با عدم امنیت غذایی جدی روبرو هستند و نمی‌دانند وعده بعدی غذایی آن‌ها چطور فراهم خواهد شد. با این‌وجود، مقام‌های WFP این شرایط را شکننده خوانده و از وضعیت شکننده امنیت غذایی مردم افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند.
از سویی هم آمارهایی که از سوی مقام‌های صحت عامه افغانستان ارایه شده، نشان می‌دهد که نزدیک به ۷۰ درصد جمعیت این کشور فاقد امنیت غذایی هستند. بر اساس این آمار، بیش از ۵۰ درصد کودکان زیر پنج سال در افغانستان از اختلال در رشد رنج می‌برند و بیشتر از ۳۰ درصد آن‌ها نیز کمبود وزن دارند که هر دو ناشی از عدم تغذیه سالم و مناسب است.
پیش از این نیز گزارش‌هایی به نشر رسیده که ۳۳ درصد جمعیت افغانستان، یعنی نزدیک به ۹٫۳ میلیون نفر، از عدم مصونیت غذایی رنج می‌برند. این آمارها در حالی نشر می‌شود که در چند سال حکومت وحدت ملی، سطح بیکاری و فقر در این کشور، افزایش چشم‌گیری داشته است.
بحران اجتماعی در حال گسترش:
بانک جهانی در واکنش به نشر گزارش اداره احصاییه مرکزی در مورد «وضعیت زندگی مردم افغانستان» گفته، با وجود این‌که یافته‌های این سروی ناامیدکننده است، اما مبتنی بر واقیعت‌ها می‌باشد. بانک جهانی تأکید کرده که این گزارش هشداری برای اقدامات عملی و پیش‌گیرانه است، نه ایجاد ناامیدی.
بر اساس اعلامیه بانک جهانی، میزان بلند فقر رابطه مستقیم با رکود فعالیت‌های اقتصادی، افزایش جمعیت و بدتر شدن وضعیت امنیتی دارد.
بانک جهانی هم‌چنان گفته که در اثر سال‌ها جنگ و ناامنی، ساختار اقتصادی افغانستان از هم فروپاشیده و منابع بشری و معیشتی آن به شدت آسیب دیده است.
به باور مقام‌های بانک جهانی، این وضعیت منعکس‌کننده یک بحران اجتماعی در حال گسترش است که بنابر افزایش میزان عدم مصونیت غذایی و رکود بازار کار ایجاد گردیده است. آنان تأکید کرده‌اند که یکی از شاخص‌های مهم کلیدی افزایش میزان فقر، صعود میزان عدم مصونیت غذایی از ۳۰ درصد در سال‌های ۲۰۱۱ – ۲۰۱۲، به ۴۵ درصد در جریان سال‌های ۲۰۱۶ – ۲۰۱۷ می‌باشد.
در بخشی از اعلامیه بانک جهانی در واکنش به گزارش اداره احصاییه مرکزی افغانستان آمده است: «بیش از چهار نفر در هر پنج فرد بزرگسال افغان(۲۵ ساله و بالاتر)، هیچ‌گونه سطح تحصیلی را تکمیل ننموده‌اند. یک چهارم حصه نیروی کار در بیکاری به سر می‌برند، و ۸۰ درصد میزان اشتغال بنابر میزان بلند ناامنی به شدت آسیب‌پذیر اند. از آن‌جایی که نصف نفوس زیر سن ۱۵ سال است، هر سال، تعداد زیادی از جوانان افغان وارد بازار کار می‌شوند، که میزان سواد و تحصیل اکثریت آن‌ها پایین بوده؛ لذا اغلبا کمتر برای‌شان زمینه‌های استخدام مناسب فراهم می‌شود. قسمی که میزان پیشرفت در عرصه آموزش و تحصیل نیز در حال نزول است، به همین تناسب مقابله با این چالش نیز دوام‌دار خواهد بود.»
راه بیرون رفت:
مقام‌های اداره مرکزی احصاییه افغانستان و پژوهشگران این تحقیق یک سلسله پیشنهادات و سفارشات را در راستای مقابله با فقر ارایه می‌دهند که بر اساس آن، به جای توصل به ناامیدی؛ نیاز مبرم برای اتخاذ یک سلسله تدابیر عملی و اقدامات پیش‌گیرانه به وجود می‌آید.
باوجود چالش‌ها و موانع زیادی که افغانستان از سال ۲۰۰۲ میلادی بدین‌طرف با آن مواجه است؛ به شمول اوضاع غیرقابل پیش‌بینی سال ۲۰۱۴ و وقایع بعدی آن، این کشور پیشرفت قابل ملاحظه‌یی را در بسیاری از عرصه‌های حیاتی داشته است، و هنوز هم ظرفیت‌ها و فرصت‌های بالقوه زیادی وجود دارد که می‌تواند دورنمای امید و رفاه برای افغان‌ها باشد.
حسیب موحد، معاون اداره مرکزی احصاییه افغانستان به خبرنامه می‌گوید، در صورتی که پالیسی‌های جامع و مطلوب ترتیب و مطابق آن، برنامه‌های انکشافی به درستی عملی گردند، افغانستان با توجه به داشتن منابع فراوان طبیعی و موقعیت ساتراتژیک‌اش می‌تواند شاهد رُشد اقتصادی سریع در سال‌های بعدی باشد.
آقای موحد به خبرنامه گفت: «عمده‌ترین چالش‌ها و موانعی که فراراه ایجاد یک تحول فراگیر در افغانستان قرار دارند؛ همانا چگونگی ایجاد تفاهم و هماهنگی میان دولت افغانستان، نهادهای جامعه مدنی، سکتور خصوصی و تمویل‌کنندگان بین‌المللی در این کشور است».
با این وجود، به منظور تقویت رُشد اقتصادی فراگیر که عامل اساسی برای مبارزه با فقر پنداشته می‌شود، لازم است شرایط و محیط مناسب برای سرمایه‌گذاری‌های سکتور خصوصی و فراهم‌آوری تسهیلات برای کاریابی و اشتغال‌زایی از سوی حکومت ایجاد شود.
از سویی هم مقام‌های اداره مرکزی احصاییه افغانستان تأکید دارند که جوانان و زنان افغان به عنوان روزنه امید و خوش‌بینی در این کشور باید مورد حمایت قرار گیرند. آنان می‌گویند که با توجه به داشتن مهارت‌ها و فرصت‌های مطلوب، جوانان افغان توانایی و ظرفیت بالقوه را در راستای ایجاد تحول مثبت و ایفای نقش مؤثر دارند. به باور این مقام‌ها، این جوانان می‌تواند برای دستیابی به مؤلفه‌های رُشد اقتصادی و پیشرفت اجتماعی، این مسئولیت را به‌خوبی به‌دوش بکشند.
علی شیر شهیر
Comments are closed.