مردم نگران دخالت‌ها در کار کمیسیون‌های انتخاباتی اند

رییس کمیسیون انتخابات، از مقام‌های ارشد دولتی و غیردولتی درخواست کرده که در امور انتخابات مداخله نکنند.
نجیب‌اله احمدزی در یک نشست خبری در کابل گفته است که مداخله در کارهای کمیسیون‌های انتخاباتی سبب می‌شود که استقلال کمیسیون‌ها زیر سوال برود و در نتیجه، انتخابات صدمه ببیند. او همچنین گفته با وجود این‌که اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی هنوز از نظر امنیتی مشکل دارند، ولی گام‌های اولیه برای برگزاری انتخابات آینده را برداشته‌اند. او از بحث حوزه‌ای شدن انتخابات سخن گفته و تأکید ورزیده که طرحی در این مورد آماده شده و در اختیار ریاست‌جمهوری کشور قرار گرفته است. سخنان رییس کمیسیون انتخابات هرچند به صورت مشخص به فرد و جناحی اشاره ندارد؛ ولی نشان می‌دهد که از همین حالا نگرانی‌ها نسبت به استقلال کمیسیون‌های انتخاباتی به وجود آمده است. کمیسیون انتخابات در حالی نسبت به استقلال کمیسیون‌های انتخاباتی ابراز نگرانی می‌کند که هنوز مشخص نیست این کمیسیون به گونه‌ای که همین حالا حرکت می‌کند، موفق خواهد شد که انتخابات سال آینده شورای ملی و شوراهای شهرستان‌ها را برگزار کند. بسیاری از آگاهان مسایل انتخاباتی باور دارند که کمیسیون انتخابات هنوز موفق به برداشتن گام‌های مقدماتی در این مورد نشده و حتی بیم آن می‌رود که صحبت‌ها در مورد برگزاری انتخابات آینده، فقط به‌خاطر آرام کردن اذهان عمومی بوده باشد. چند روز پیش از این، رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی افغانستان گفته بود که بدون  ایجاد اصلاحات اساسی در کمیسیون‌های انتخاباتی و نظام انتخاباتی افغانستان، برگزاری انتخابات یک اقدام عجولانه خواهد بود. این‌گونه سخنان ضمن این‌که می‌تواند تشویش کمیسیون‌های انتخاباتی را در مورد وضعیت انتخابات کشور نشان دهد، می‌تواند این ذهنیت را نیز خلق کند که اگر به هر دلیل موجه و یا غیرموجه دولت موفق به برگزاری انتخابات در سال آینده نشود، اذهان عمومی از حالا آماده پذیرش آن باشند. اصلاحات انتخاباتی اما چیزی نیست که انتظار می‌رود دیگران در کمیسیون‌های انتخاباتی ایجاد کنند. حالا که اعضای ارشد کمیسیون‌های انتخاباتی سمت‌های جدید خود را به دست آورده‌اند، وظیفه دارند که با بررسی دقیق وضعیت، اقدام‌های عاجل و فوری را در جهت انجام اصلاحات در نظام انتخاباتی کشور اعمال کنند. مشکل انتخابات کشور تنها به حوزه‌های رای‌دهی، آن‌گونه که اعضای فعلی آن می‌پندارند، محدود نمی‌شود. این مشکل چنان عمیق، چندلایه و پیچیده است که بدون انجام اصلاحات گسترده و فراگیر به هیچ صورت نمی‌توان انتظار برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه را در کشور داشت. از سوی دیگر، شایعه‌هایی نیز بر سر زبان‌هاست که اکثر اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی فعلی، به‌شدت تحت تأثیر ارگ ریاست جمهوری قرار دارند و از این نهاد دستور می‌گیرند. این موضوع هرچند هنوز به صورت رسمی تأیید نشده، ولی باتوجه به تجربه گذشته و برخی قراین و شواهد، باید شاهد نگرانی جدی در روند انتخابات باشیم. وقتی رییس کمیسیون انتخابات از افراد دولتی و غیردولتی که دارای نفوذ هستند، می‌خواهد که در کار انتخابات مداخله نکنند، خود جای سوال دارد. همه وقتی تازه به کمیسیون‌های انتخاباتی راه پیدا می‌کننـد، چنین سخنانی را برای نشان دادن صداقت خود مطرح می‌سازند. همه اعضای جدید کمیسیون‌های انتخاباتی در آغاز کار با جدیت و قاطعیت گفته‌اند که به برگزاری انتخابات شفاف و به دور از مداخله مقام‌های دولتی و غیردولتی اقدام خواهند کرد؛ ولی در عمل آن‌چه که به وقوع پیوسته، فاجعه بوده است. سخنان یوسف نورستانی رییس پیشین کمیسیون انتخابات را از یاد نبرده‌ایم که در روزهای نخست آغاز به کار خود، چگونه از تعهد و صداقت خود و همکارانش در برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سخن می‌گفت؛ ولی در عمل همین شخص و همکاران او بودند که به دستور و حمایت برخی مقام‌های دولت، انتخابات را به بحران کشاندند. حالا هم وقتی رییس کمیسیون انتخابات از صداقت خود و همکارانش سخن می‌گوید و از دیگران می‌خواهد که در کار انتخابات مداخله نکنند، این نگرانی وجود دارد که تجربه انتخابات ریاست جمهوری یک‌بار دیگر تکرار شود. وقتی رییس کمیسیون انتخابات، از دولت می‌خواست که در کار انتخابات مداخله نکنند، لااقل انتظار می‌رفت که به صورت مشخص بیان می‌کرد که چه کسانی در کار انتخابات قصد دخالت دارند. بدون شک افراد عادی جامعه نمی‌خواهند و نمی‌توانند انتخابات را به بحران بکشانند. برای مردم عادی، سلامت انتخابات بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارد. اما نهادها و افرادی در دولت هستند که انتخابات برای‌شان اهمیت استراتژیک دارد و می‌خواهند با وارد کردن افراد خود در پارلمان و یا شوراهای شهرستان، در تعاملات سیاسی کشور نقش بازی کنند.
متأسفانه تجربه‌های تلخ گذشته نشان داده که اصلی‌ترین نهادی که در کار انتخابات دخالت ورزیده، نهاد ریاست‌جمهوری بوده و حالا نیز این نگرانی به قوت خود باقی است. دخالت افراد و نهادهای کوچک در انتخابات شاید خیلی مورد توجه نباشد ولی وقتی این مسأله به نگرانی جدی مبدل می‌شود که نهادی چون ریاست جمهوری ویا ریاست اجراییه با آن‌همه امکانات، در کار انتخابات دخالت ورزد.