چرا رویدادهای ترافیکی بررسی نمیشود؟!/ مدبر

چرا رویدادهای ترافیکی بررسی نمیشود؟!

در کنار رویدادهای امنیتی و حوادث طبیعی، حادثه های ترافیکی نیز مرگبارترین رویدادها در چند سال اخیر در افغانستان بوده است و یکی از عوامل افزایش میزان مرگ و میر در کشور می باشد.
به تازه گی در اثر حادثه ترافیکی در شاهراه بدخشان- تخار ۲۷تن کشته وزخمی شدند. همچنان در یک حادثه ی ترافیکی دیگر در شاهراه هرات – قندهار، 15 نفر کشته و 32 تن زخم بر داشتند. در بهار سال جاری خورشیدی نیز بر اثر برخورد دو اتوبوس مسافربری با یک تانکر تیل در ولایت غزنی و در شاهراه کابل – قندهار 73 نفر کشته و 52 نفر زخمی شدند. در ولایت های دیگر نیز هر روزه رویدادهای مرگبار ترافیکی اتفاق می افتد اما کمتر مورد توجه رسانه ها قرار می گیرد. ولایت های دور افتاده ی کشور به دلیل داشتن سرک های خامه و غیر استندرد، همواره شاهد رویدادهای ترافیکی مرگبار بوده است، اما گزارش های دقیق از این رویدادها هیچگاه داده نشده است. میزان حوادث ترافیکی در افغانستان از سال 1387 به این سو، همه سال رو به افزایش بوده است. در سال 1387 مجموعا 2423 حادثه ی ترافیکی رخ داده بود،این رقم در سال 1392 به 4393 مورد افزایش یافت و طبق آمار ریاست عمومی ترافیک، در سال گذشته ی خورشیدی تنها 3700 تصادف در جاده های کشور اتفاق افتاده است که باعث کشته شدن 1460 نفر و زخمی شدن بیش از 4500 نفر شده است.
افزایش حوادث ترافیکی نگرانی های زیادی برای شهروندان کشور ایجاد کرده است، مردم همیشه نگرانی های شان را نسبت به این مسئله از طریق رسانه ها ابراز کرده اند، اما به نگرانی های مردم هنوز از سوی مسئولین نهادهای ترانسپورتی و ترافیکی کشور، پاسخ داده نشده است. از سوی دیگر، با آنکه چندین حادثه ی مرگبار ترافیکی در همین سال جاری اتفاق افتاده است، اما عوامل این رویدادها از سوی نهادهای مربوطه، شورای ملی و مقامات حکومت وحدت ملی، هیچگاه با جدیت بررسی نشده است و برای کاهش اینگونه رویدادها اقدامات لازم اتخاذ نشده است. این سئوال هنوز در ذهن شهروندان افغانستان باقی است که چرا برای کاهش رویدادهای ترافیکی در کشور، فکری نمی شود و اقدامی صورت نمی گیرد؟
بی توجهی و عدم بررسی عوامل رویدادهای ترافیکی، باعث شده است که در طول چند سال گذشته، اینگونه حوادث در حال افزایش باشد و بعد از رویدادهای امنیتی مرگبارترین رویدادها در کشور باشد و جان بسیاری از شهروندان کشور را بگیرد. شناسایی عوامل رویدادهای ترافیکی و اتخاذ اقدامات لازم برای کاهش میزان رویدادهای ترافیکی، از ضرورت های اصلی وزارت ترانسپورت، ریاست عمومی ترافیک و سایر نهادهای مربوطه است. عواملی متعددی تا کنون برای رویدادهای ترافیکی از سوی شهروندان و بعضی از مسئولین ترافیک، بر شمرده شده است، اما مهمترین و عمده ترین آنها، موارد ذیل به شمار می رود:
موجودیت فساد اداری در نهادهای ترافیک؛ ادارات ترافیکی از سایر نهادهای افغانستان مستثنا نیستند، همانگونه که فساد در سایر نهادهای اداری افغانستان بیداد می کند و باعث خلق مشکلات زیادی برای حکومت و مردم افغانستان شده است، در ادارات ترافیک نیز فساد موجود است و باعث شده است که رانندگان بتوانند به آسانی و بدون سپری کردن امتحانات معیاری، جواز رانندگی به دست بیاورند. راننده های که نمی توانند از امتحان رانندگی عبور کنند و بصورت قانونی جواز رانندگی دریافت کنند، با پرداخت رشوه این جواز را به دست می آورند. فساد در اعطای جواز رانندگی باعث شده است راننده های ناشی و کم تجربه مشغول کار رانندگی شوند و باعث بوجود آمدن حادثه های ترافیکی گردند. همچنان تخلفات رانندگی نیز از سوی مسئولین ترافیک با جدیت بررسی نمی شود، بسیاری از راننده ها متخلف با پرداخت رشوه به مامورین ترافیک، خود را نجات می دهند و مطابق قوانین ترافیکی جریمه نمی گردند.
معیاری نبودن و خرابی سرک ها؛ غیر معیاری بودن سرک ها، یکی از عوامل اصلی رویداهای ترافیکی می باشد. گذشته از شاهراههای بزرگ کشور، بسیاری سرک های دیگر که ولایت ها را به کابل وصل می کند و یا اینکه ولایت ها را باهم وصل می کنند، خامه و غیر استندر هستند. این سرک ها بصورت غیرفنی ساخته شده اند و مطابق معیارها و استندرهای جهانی جاده سازی نمی باشد. فساد اداری باعث شده است که قرارداد این سرک ها به شرکت های کم تجربه و غیر فنی داده شود و این شرکت ها کمتر به کیفیت و معیاری بودن سرک ها توجه کنند. خامه بودن سرک ها همیشه یکی از عوامل اصلی انحراف موترها در ولایت های کشور خوانده شده است. سرک های خامه بیشترین مشکل را در فصل زمستان و بهار به دلیل بارش برف و باران برای مردم ایجاد می کند و بسیاری از رویدادهای ترافیکی نیز در این فصل ها اتفاق می افتد.
همچنان به دلیل عدم مراقبت از جاده ها، بمب گذاری های کنار جاده ای و عبور موترهای بابری با وزن غیر مجاز، بسیاری از سرک ها تخریب گردیده است و دوباره ترمیم نشده است. چاله ها و کندگی های که در این سرک ها بوجود آمده است، باعث می شود تا راننده ها کنترول موتر را از دست بدهند و از جاده منحرف شوند.
تک راننده بودن موترها در مسیرهای طولانی؛ شرکت های مسافربری هیچگاه دو راننده برای راندن یک موتر در مسیرهای طولانی استخدام نکرده اند، همواره یک راننده این مسیرهای طولانی را به مدت طولانی فرمان زده است. بدون تردید راننده در این مسیر طولانی خسته و خواب آلود می گردد و باعث می شود که جان مسافران با تهدید مواجه گردد. اگر دو راننده بصورت نوبتی در مسیرهای طولانی رانندگی کنند، با آرامش بیشتر رانندگی خواهند کرد و کنترول بیشتری بر فرمان موتر خواهند داشت. مسئولین نهادهای ترافیکی باید شرکت های مسافربری را مجبور بسازد تا در مسیرهای طولانی دو راننده را همزمان برای راندن یک موتر استخدام کند تا از این طریق رویدادهای ترافیکی اندکی کاهش یابد.
اعتیاد راننده ها؛ یکی از مهمترین عوامل رویدادهای ترافیکی استفاده رانندگان از مواد نشه آور می باشد، بسیاری از رانندگان به دلیل این که در مسیر راه خواب بر آنها غلبه نکند، چرس می کشند و یا از سایر مواد نشه آور استفاده می کنند. استفاده از این مواد هنگام رانندگی ممنوع است و شخصی که معتاد به مواد مخدر باشد نباید رانندگی کند، اما شرکت های مسافربری به این موضوع توجه ندارند و به این رانندگان اجازه رانندگی می دهند و در نتیجه باعث بوجود آمدن رویدادهای خونین ترافیکی می شود.
نبود علایم ترافیکی و سرعت غیر مجاز؛ بسیاری از سرک ها و جاده های افغانستان دارای علایم ترافیکی نیستند. علایم ترافیکی به راننده ها کمک می کند که بتوانند مشکلات مسیر را به درستی تشخیص بدهند و در نتیجه از حوادث ترافیکی جلوگیری به عمل آید. سرعت غیر مجاز نیز یکی دیگر از عوامل رویدادهای ترافیکی است. بسیاری از راننده های اتوبوس های مسافربری در شاهراههای کشور، با سرعت بسیار زیاد رانندگی می کنند و سرعت زیاد آنها باعث می شود که در برخورد با چاله ها و در شیب های جاده و گولایی ها کنترول موتر را دست بدهند و از جاده منحرف شوند. عوامل فوق از مهمترین عوامل رویدادهای ترافیکی در کشور به شمار می رود، اما عواملی دیگر همانند فرسودن موترهای مسافربری و ناآشنایی راننده ها به قوانین ترافیکی و عدم رعایت آن، نیز در وقوع رویدادهای ترافیکی دخیل هست. اما مسئله مهم رسیدگی به این عوامل از سوی نهادهای مربوطه است که متاسفانه هنوز صورت نگرفته است. مسئولین نهادهای ترافیکی کشور برای کاهش رویدادهای مرگبار ترافیکی، باید جاده ها را ترمیم کنند، علایم ترافیکی را در شاهراهها و سایر مسیرهای مواصلاتی نصب کنند و نظارت دقیق شرکت های مسافربری داشته باشند.