برای تغییر ساختار نظام سیاسی در افغانستان نیاز است تا دولت به گروهی از متخصصین علوم سیاسی، حقوق، دولت سازی، جامعه شناسی و مردم شناسی، منابع و فرصت مساعد سازد تا پژوهشی را پیرامون ساختار های سیاسی دولت‌ها ارایه کند.
سپس این پژوهش در چارچوپ دیالوگ ملی،با احزاب سیاسی، جامعه‌ی مدنی، سکتور خصوصی و نهادهای اکادمیک به گفت‌و‌شنود گذاشته شود. پیش‌نهادات بدست آمده شامل پژوهش گردیده و به دست‌رس قانون‌گذاران قرار گیرد.
توصیه‌های این گروه پژوهشی می‌تواند به مثابه‌ی پیش‌نهاد حرفه‌یی برای تعدیل قانون اساسی افغانستان مطرح شده و سپس به لویه جرگه پیش‌کش گردد. این کار سبب می‌گردد تا سرنوشت کشور از دست سیاست‌بازان «آماتور» در قدرت و برون از قدرت در امان باشد.
اگر قرار باشد لویه جرگه، سرنوشت نظام سیاسی را تعین کند، اعضای این جرگه بر بنیاد دریافت‌های گروه متخصصین، از مفاهیم مهم و اساسی ساختار نظام سیاسی آموزش یابند. آن‌ها باید بدانند که ساختار نظام سیاسی چیست؟ انواع ساختارهای نظام سیاسی کدام‌ها اند و کدام ساختار سیاسی به نفع کشور است.
سپس اعضای لویه جرگه توصیه‌های گروه متخصصین را با آموزه‌های بالایی مطابقت دهند و از میان آن‌ها بهترین گزینه‌ها را برای سرنوشت ساختار سیاسی افغانستان برگزینند. این گزینش باید با سایر مفاد قانون اساسی افغانستان هم‌آهنگ شود.
گروه متخخصین باید از چهره‌های شامخ علوم سیاسی، حقوقی، جامعه شناسی و انسان شناسی برگزیده شوند. سه شاخص مهم برای این گروه متخصصین می‌تواند، حرفه‌یی بودن بی‌طرف بودن، و متعهد بودن برگزیده شود. گروه متخصصین باید از مداخله‌ی سیاسی، مذهبی و قومی حفاظت گردد. برخی از متخصصین بین‌المللی (تنها به مثابه‌ی هم‌کار حرفه‌یی) از میان متخصصین بی‌طرف از جهان در این گروه کاری عضویت حاصل کنند.
من حاضرم به‌شکل رضاکار و شهروندِ متعهد در این گروه کاری سهیم بوده و اعضای لویه جرگه را آموزش دهم.
اگر چنین روندی راه اندازی نگردد، تغییر ساختار سیاسی نظام بنابر اراده‌ی حاکمیت کنونی شکل خواهد گرفت. اعضای لویه جرگه که معمولا چهره های غیر حرفه‌یی و بی‌سواد هستند بدون درک لازم از وضعیت و مسوولیت، به هر خواست حکومت دست بالا خواهد کرد و یک‌بار دیگر افغانستان قربانی خواست‌های قبایلی خواهد گردید.
ملک ستیز
Comments are closed.