از توسعه روستاها تا وعده های بی عمل

رئیس جمهور در پنجمین نشست ملی مشورتی شوراهای انکشافی روستاهای افغانستان وعده داد که تا چهار سال آینده خدمات یکسان و مناسبی برای زندگی در روستاها فراهم سازد و برای بهبود زندگی در روستاها می‌کوشد تا چهار سال آینده، افغانستان با استفاده مناسب از آب و زمین، در زراعت خودکفا شود.
افغانستان یکی از فقیر ترین کشورهای جهان به شمار می رود. این کشور در حالی پایین ترین تولیدات ناخالص ملی را دارد، بیشترین نیازمندی های خود را از طریق واردات کالا از کشورهای خارجی تأمین می کند. حدود سه ملیون نفر در افغانستان از فقر و گرسنگی شدید رنج می برند و قادر به تأمین نیازمندی های اساسی زندگی خود نیستند. افغانستان تاهنوز در لیست کشورهایی است که بالاترین مرگ و میر اطفال را به خود اختصاص داده است. پنجاه در صد مرگ و میر اطفال دراین کشور به سؤ تغذیه و عدم دسترسی آنها به غذای مناسب ارتباط می گیرد. افغانستان کشوری است که سه ملیون نفر آن مؤاد مخدر استفاده می کنند و زندگی یک و نیم ملیون نفر آن در معرض خطر قرار دارد. بیش از پنجاه درصد این مردم از مشکلات روانی و حدود سی درصد مردم از بیماری روانی رنج می برند.
روزانه صدها نفر در افغانستان کشته و زخمی می شوند و هزاران خانواده به طور مستقیم و غیر مستقیم از جنگ متضرر می شوند. یأس و ناامیدی ناشی از جنگ، ناامنی، فقر و بیکاری، پس از چهارده سال روند مهاجرت شهروندان این کشور را معکوس کرده و هزاران نفر را به آوارگی و فرار از کشور وا داشته است. در افغانستان فساد بیداد می کند و سالانه بیش از دو ملیارد دالر در این کشور رشوه پرداخت می شود و ملیاردها دالر دیگر از سوی اقلیت برخوردار حیف و میل می شود.
در همین حال، اما رییس جمهور به مردم وعده می دهد که تا چهار سال وضعیت زندگی روستاها بهبود می یابد و افغانستان در عرصه زراعت به خود کفایی می رسد. اولا که این وعده ها هیچ امیدی را در دل مردم زنده نمی کند. مردم همواره وعده های حکومت را شنیده اند؛ اما عمل به وعده ها را ندیده اند، به این خاطر دیوار ضخیمی از بی اعتمادی میان مردم و حکومت شکل گرفته است که مانع رابطه مناسب و منطقی میان حکومت و مردم می شود. ثانیا؛ فرایند توسعه با وعده و سخنرانی به جریان نمی افتد. امکانات، ظرفیت ها، سیاست ها و توانایی ها است که به این فرایند کمک می کند و آن را به اهداف تعیین شده نزدیکتر می سازد.
توسعه روستاها حداقل به سه عامل عمده بستگی دارد: 1- نیروی انسانی ماهر و فعال 2-  زمین مناسب برای زراعت 3- آب کافی.
سطح پایین زندگی روستاییان و نبود زمینه اشتغال برای قشر تحصیلکرده در افغانستان سبب گردیده تا افراد با سواد و تحصیلکرده و دارای مهارت های فنی برای کار به شهرها سرازیر شوند و روستاها همه ساله از افراد ماهر خالی می شوند.
در بسیاری از روستاها زمین کافی برای کشت وجود ندارد. مردم این روستاها عموما کم زمین هستند. به این خاطر کمتر مورد توجه قرار می گیرند و کمتر از حمایت های دولتی و غیر دولتی برخوردار می شوند.
بخش قابل توجه سرزمین افغانستان از بی آبی رنج می برند. مردم برای زراعت از آب های زیر زمینی بهره می برند که از یک طرف ذخایر استراتژیک کشور را از بین می برد و از سوی دیگر هزینه ها را تا چند برابر افزایش می دهد.
بنابراین دولت برای توسعه روستاها در مرحله اول، باید سطح دانش و آگاهی روستاییان را بالا ببرد و زمینه های شغلی افراد تحصیلکرده و ماهر را در روستاها فراهم سازد. در مرحله دوم، برنامه اصلاحات اراضی را در کشور پیاده کند و به افراد بی زمین، زمین مناسب برای زراعت توزیع نماید. در مرحله سوم آب های سطحی و دریاها را مهار و مدیریت کرده و از آن برای توسعه زراعت بهره برداری کند. حال سؤال اینجاست که آیا دولت تا چهار سال آینده به این اهداف دست خواهد یافت؟!
(زکی)