تنها انسجام و بسیج جمعی شهروندان می تواند اقتدارملی را به نمایش می گذارد. حاکمیت ملی باعث انسجام جمعی می گردد و احساس منافع جمعی بسیج عمومی را می تواند فراهم کند. به طورکلی، منافع ملی در غیاب حاکمیت ملی نمی تواند وجود مؤثر داشته باشد. تضعیف و فرسایش حاکمیت ملی به هر میزانی که صورت بگیرد، منافع ملی را آسیب می رساند. تقویت حاکمیت ملی خواست مشترک و اساسی شهروندان افغانستان است و در شرایط اکنون یک امر حیاتی تلقی می گردد. مردم افغانستان برای تحکیم حاکمیت ملی، قربانی‌های بسیار داده اند. هم اکنون نیز شهروندان افغانستان برای حفظ حاکمیت ملی جانفشانی می‌کنند. یکی از دست‌آوردهای مبارزات تاریخی مردم افغانستان تأمین حاکمیت ملی براساس اراده جمعی مردم افغانستان است.
نخبگان سیاسی در افغانستان با تمام اختلاف نظر های سیاسی، بر حفظ و تقویت نظام سیاسی موجود وحدت نظر دارند. تضعیف نظام سیاسی و ساختار موجود نهادهای حکومتی، برای مردم افغانستان هزینۀ مضاعف را به همراه خواهد داشت. البته این سخن به این معنا نیست که به انتقاد نخبگان سیاسی عطف توجه صورت نگیرد. انتقاد سیاسی و نقد های فنی برای تقویت و اصلاح ساختار های سیاسی بسیار حیاتی اند. هرزمان که نقد سیاسی کاهش یابد و یا از تأثیر آن بر اصلاحات فروکاسته شود، حاکمیت ملی به تدریج آسیب خواهد دید.
با این رویکرد، جریان های سیاسی بایدکوشش کنند که تمام رویکرد و انتقاد شان، در مسیر تقویت حاکمیت ملی و حکومت مرکزی در افغانستان باشد. حکومت مرکزی نیز باید خط مشی سیاسی خودش را در سیاست داخلی وسیاست خارجی برمبنای تقویت اتوریته ملی افغانستان عیار بسازد. هرنوع رفتار سیاسی که باعث فرسایش اقتدار ملی شود، با منافع ملی و اراده جمعی افغانستان در تضاد می باشد و باید از آن پرهیز شود.
بر این مبنا، همکاران بین المللی افغانستان نیز باید در سیاست های استراتژیک خود با افغانستان این شاخصه را در نظر داشته باشد که بهترین همکاری ماندگار برای افغانستان تقویت حاکمیت ملی افغانستان است.
ازاین رو کشورهای همسایه و همکاران بین المللی افغانستان در روابط خارجی خود با افغانستان نباید کانال های موازی با حکومت مرکزی افغانستان تعریف کنند. اصول حاکم در نظام بین الملل، نیز این امر را اقتضا می‌کند که دولت ها در روابط بین المللی خود، به حاکمیت ملی کشور ها احترام متقابل داشته باشند.
آنچه که مطرح شد متأسفانه در سال های اخیر از جانب برخی از کشور های همسایه و حتی برخی از همکاران بین المللی افغانستان آن گونه که باید رعایت نشده است. یکی از دلایل عمده در این مسئله اختلاف در منافع ملی آن دولت ها در مسئله افغانستان می باشد.
همین مسئله باعث شده است که مسایل کلان افغانستان مانند مسئله جنگ وصلح از حالت دو طرفه بین افغانستان و گروه های مخالف افغانستان فراتر برود. در واقع مسئله جنگ وصلح در افغانستان هم اکنون از اجندای دوطرفه میان دولت افغانستان وگروه های مخالف بیرون شده است وبازیگران زیادی در این موضوع شریک شده اند. این امر از یک طرف باعث تداوم جنگ در افغانستان شده است و از جانب دیگر باعث شده است که برخی از دولت ها مستقیما با گروه های مخالف بعنوان یک کانال موازی وارد تعامل شوند. البته فعالیت ها و تلاش های جامعه جهانی و برخی کشورهای دخیل در مسایل افغانستان که در همسوی با پالیسی حکومت و نظام سیاسی افغانستان صورت می گیرند، مورد تأیید مردم افغانستان نیز می باشد.
در قضایای جنگ و صلح افغانستان نیز، تقویت حاکمیت ملی بخشی اصلی منافع ملی افغانستان تلقی می گردد و باید این اصل از جانب کشورهای ذی دخل در این مسئله به صورت جدی در نظر گرفته شود. بی تردید، یگانه راه حل منازعه جنگ و صلح در افغانستان تقویت حاکمیت ملی و نهادهای رسمی افغانستان است. هرنوع تصمیم و پالیسی که باعث تضعیف نظام سیاسی مردم سالار در افغانستان شود و یا اصول ثابت قانون اساسی افغانستان را نادیده بگیرد، مخالف منافع ملی و در تضاد با سرنوشت جمعی مردم افغانستان می باشد.
سید آصف حسینی
Comments are closed.