از جنگ آمریکا با تروریسم 6001 روز می‌گذرد و از شکست شوروی و خروج نیروهایش از افغانستان 28 سال می‌گذرد و همین‌طور 99 سال از سومین جنگ افغانستان انگلیس می‌گذرد و اگر همین طور در مسیر تاریخ پیش برویم این جنگ به کجا خواهد رفت و کی‌ها مسئول این جنگ استند دشوار است که بیابیم.
بعد از جنگ سوم افغان-انگلیس خط دیورند به حیث مرز شناخته شد و افغانستان استقلال خود را گرفت اما کدام استقلال؟ از کدام کشور؟ چطور؟ و چرا؟ استقلال که امان الله خان از انگلیس‌ها گرفت به چه درد مردم افغانستان خورد؟ آیا واقعن امان الله خان دنبال اصلاحات بود و یا پشت پرده حرفی بود زیر کاسه نیم کاسه! و پرسش آخر این که آیا حال ما یک کشور مستقل استیم؟
مراجعه به تاریخ و آن هم تاریخی که شاهان نوشته اند کار شایسته در یک تحلیل نیست اما به نظر من امان الله خان با گرفتن استقلال پیش از وقت اشتباه کرد، باری در کتاب خوانده بودم که شاه شجاع یکی شاهان افغانستان گفته بود که بگذارید که از انگلیس استفاده کنیم برای ما سرک بسازند، فابریکه بسازند و دیگر امکانات و بعد از مدتی که سرپای خود ایستاده شدیم باز نخواستیم انگلیس‌ها را نمی‌خواهیم.
اما در این میان امان الله خان تحت تاثیر فرهنگ غربی قرار گرفت و کارهایش در جامعه سنتی افغانستان مورد واکنش قرار گرفت و سبب شد که دیگر نتواند به افغانستان بیاید و همین شروع فصل دوم بدبختی مردم افغانستان بود.
افغانستان مبدل شد به جغرافیای قراردادی میان قدرت‌های بزرگ و بعد از سال‌ها شوروی به افغانستان آمد و خواستند که از این جا به آب‌های گرم دسترسی پیدا کنند و به معادن افغانستان حاکمیت داشته باشند و از افغانستان به حیث چهارراه تجارتی استفاده کنند و همین کار را کردند اما بخاطر که افغانستان جغرافیای قراردادی بود، آمریکا با پاکستان همدست شد و در افغانستان جنگ‌جوها را تمویل کردند و شوروی را از افغانستان اخراج کردند.
در همین زمان کشورهای دیگر مجاهدین را تمویل کردند و پاکستان به خواسته خود که همانا دست یافتن به این کشور بود توسط طالبان و القاعده ناکام شد و آمریکا که پلان چندین ساله داشت با ترفندهای وارد این کشور شد.
ترور احمد شاه مسعود، قهرمان ملی افغانستان و فرورختن برج‌های تجارت جهانی بی‌گمان که با هم ربط داشتند و بعد از این دو کار، تروریسم را در جهان بزرگ کردند و آمریکا وارد افغانستان شد و شعار شان مبارزه با تروریسم بود که حالا 6001 روز از این شعار می‌گذرد تروریسم در کشور بیشتر شده و کمتر نه!
آمریکا در افغانستان دنبال چه است؟
آمریکا می‌خواهد که از افغانستان به حیث نقطه فشار بر کشورهای روسیه، ایران، چین و دیگر کشورهای که اگر در آینده قدرتمند شدند استفاده کند، چون آمریکا می‌داند که افغانستان ظرفیت این را دارد که به چهارراه تجارتی آسیا مبدل شود و این کار می‌تواند هم به نفع آمریکا باشد و هم به نفع افغانستان اما برای افغانستان این نفع مقطعی است چون هر وقت که بخواهد می‌تواند ترانزیت یک کشور با چالش مواجه کند. بحث دوم معادن افغانستان و است که گفته می‌شود آمریکا سال‌هاست در ولایت های افغانستان مصروف کاوش است و هواپیماهای غول پیکر این بارهای را انتقال می‌دهد و به گفته مردم هلمند چندین کوه تا حال در این ساحه ناپدید شده است و معادن افغانستان یکی دیگر از دردسر سازترین ویژه‌گی برای افغانستان است. بحث سوم قدرتمند شدن روسیه است که بعد از فروپاشی شوروی آغاز کرده است به قدرت‌نمایی در آسیا و این برای آمریکا غیر قابل قبول است و همین طور برای روسیه حضور آمریکا در افغانستان قابل قبول نیست و این تنش بین دو قدرت افغانستان را به سمت نامعلوم سوق می‌دهد.
جنگ در افغانستان تمام خواهد شد؟
جنگ در افغانستان تمام نخواهد شد! چون این جغرافیا باید یک چند سال یک بار بین قدرت‌های بزرگ دست به دست شود و این دست به دست شدن قربانی‌‌های را هم به کشورهای بزرگ و هم به افغانستان به همراه دارد.
اما اگر اعضای کلیدی حکومت بخواهند از افغانستان به حیث یک کشور رابط استفاده کنند وضع شاید خوب شود اما بدبختانه سران حکومت از شروع تا حال مربوط به کشورهای می‌شود که اینجا قدرتمند استند و تصمیم گیرنده همان‌های استند که نباید باشند.
آمریکا در جنگ افغانستان تا کجا پیش خواهد رفت؟ آمریکا نه نخستین ابرقدرت دنیا است و نه آخرین؛ بنابراین آمریکا با خیال که آمده بود حداقل ده سال پیش از آن روسیه قدعلم کرد و این در استراتیژی آمریکا کنجانیده نشده بود، قدرتمند شدن روسیه، شکست داعش، تنش در داخل آمریکا و بحران در اقتصاد جهانی آمریکا و همه کشورهای بزرگ را درگیر ساخته است و گمان می‌کنم که بهار آینده یک بهار سرنوشت ساز توهم با جنگ‌های پیچیده و شاید هم خیلی دوام دار؛ اما این سناریو باید اجرا شود که افغانستان یا برای آمریکا می‌ماند و یا با روسیه را نیز در این کشور به نحوی نقش خواهد داد.
ندیم پارسینا
Comments are closed.