هفته گذشته، سال هشتم کاری شورای ملی اجلاس شانزدهم افتتاح شد. مهمترین مسأله در باره شورای ملی این است که این قوه از حالت بی سرنوشتی درآمده و با برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی، مشروعیت قانونی و مردمی این قوه بازگردانده شود.
زمان قانونی پارلمان موجود سالها پیش به پایان رسیده بود؛ اما بنا به دلایل امنیتی و سیاسی زمان برگزاری انتخابات پارلمانی همه ساله با تأخیر مواجه شده و این مجلس با فرمان تقنینی رییس جمهور به کار خود ادامه داده است.
برگزاری انتخابات در کشور ما از مسایل مهم و حیاتی ملی به شمار می رود. امنیت، مشروعیت، ثبات و وحدت مردم افغانستان به برگزاری شفاف، عادلانه و به موقع انتخابات بستگی دارد. انتخابات روند انتقال قدرت از یک جناح به جناح دیگر و از یک گروه به گروه دیگر را آسان می سازد و اختلافات سیاسی را در قالب قواعد پذیرفته شده قانونی سازمان می دهد.
متأسفانه علیرغم همه اهمیتی که انتخابات در افغانستان دارد، اما این پروسه همواره با چالش ها و جنجال های زیادی همراه بوده است. بارزترین نمونه¬ای انتخابات جنجالی، انتخابات ریاست جمهوری اخیر بود که در نهایت به تشکیل حکومت وحدت ملی انجامید.
تعلل در برگزاری انتخابات، تمایل به شیوه های غیرقانونی و غیر دموکراتیک را افزایش می دهد و سطح تحمل ناپذیری و خشونت را در کشور بالا می برد.
انتخابات هرچند ممکن است در کشوری مثل افغانستان مطابق انتظار برگزار نشود؛ اما شفافیت نسبی در انتخابات که به نتایج انتخابات تأثیر منفی بجا نگذارد، کافی است که ما برگزاری آن را در کشور ضروری بدانیم. ما باید بپذیریم که در یک کشور در حال منازعه به سر می بریم، نزدیک به سی درصد کشور در ناامنی شدید و متوسط به سر می برد. نا امنی در این بخش ها بدون شک تأثیر منفی روی بخش های دیگر کشور گذارده و حاکمیت قانون را در مناطق دور دست و تعدادی از ولایت ها و ولسوالی ها ضعیف می سازد. با این همه ما در حال گذار از این مرحله به مرحله دموکراسی و ثبات قرار داریم و در مرحله گذار، بسیاری از روندهای ملی هرچند به صورت ناقص باید به مرحله اجرا گذاشته شود.
کنار گذاشتن روندهای ملی به بهانه های امنیتی، اقتصادی و سیاسی می تواند عوارض و پیامدهای نگران کننده و مخربی را بر امنیت و ثبات پایدار در افغانستان بگذارد. هراس از برگزاری انتخابات به هر دلیل و بهانه¬ای که باشد، در کشوری مانند افغانستان پذیرفتنی نیست. حکومت مؤظف است که امنیت انتخابات را در بخش های تحت کنترل، تأمین کرده و بودجه آن را به موقع از مجاری کمک های خارجی، در اختیار نهادهای انتخاباتی بگذارد. این مسؤلیت حکومت است که زمینه ای برگزاری انتخابات را فراهم کرده و راهکارهای لازم را برای تأمین شفافیت و عدالت انتخابات در نظر بگیرد.
اگرچه انتخاباتی که با تقلب گسترده همراه باشد، مورد پذیرش مردم افغانستان نیست و به صلح، امنیت و ثبات و نهادینه سازی ارزش های دموکراسی نیز کمک نخواهدکرد؛ اما حکومت اگر اراده¬ای جدی برای برگزاری شفاف و عادلانه انتخابات داشته باشد، می تواند تا حد زیادی جلو تخلف های انتخاباتی را گرفته و رضایت نسبی شهروندان را از پروسه های ملی فراهم آورد.
به دلیل همین اهمیت دیروز رییس جمهور روی برگزاری به موقع انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی تأکید کرد. البته این تأکید زمانی صورت می گیرد که مسؤلان نهادهای انتخاباتی از امکان تأخیر در برگزاری انتخابات سخن می گویند.
به خاطر اهمیتی که انتخابات در افغانستان دارد و به دلیل حساسیتی که نسبت به این روند وجود دارد، انتخابات یک روند پیچیده است که فراهم آوری زمینه های آن به تلاش پیگیر و زمان طولانی ضرورت دارد. تأسیس نهادهای انتخاباتی به همین دلیل صورت گرفته است؛ اما در افغانستان متأسفانه این نهادها تا کنون کارکرد قابل قبولی نداشته است. بنابر اعلام کمیسیون انتخابات، انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی بایست در شانزدهم سرطان سال آینده برگزار شود؛ اما هنوز بسیاری از کارهای مقدماتی انتخابات انجام نشده باقی مانده و انتظار نمی رود که کمیسیون های انتخاباتی بتواند تا تابستان آینده زمینه برگزاری انتخابات را فراهم آورد.
بنابراین هم حکومت و هم احزاب و جامعه مدنی و رسانه¬ای کشور، باید روی برگزاری به موقع انتخابات تأکید نمایند و نهادهای انتخاباتی را وادار سازند، کارهای مقدماتی انتخابات را تا فصل تابستان به اتمام برسانند و بیش از این موجب تأخیر برگزاری انتخابات نگردد. (زکی)
Comments are closed.