زندگی در قلمرو طالبان؛ در دهنهی غوری چه میگذرد؟
بیش از ۱۷ ماه میشود که باشندگان ولسوالی دهنهی غوری ولایت بغلان زیر پرچم سفید گروه طالبان زندگی میکنند و نظام صددرصد طالبانی بر این ولسوالی حاکم است. بهتاریخ ۲۴ اسد سال ۱۳۹۵ دهنهی غوری بهدست طالبان سقوط کرد. والی بغلان اما گفته بود که نیروهای دولتی )تنها چندصد متر( عقبنشینی تاکتیکی کردهاند. اکنون باشندگان این ولایت میگویند که این ولسوالی بهصورت کامل در دست طالبان است و تاکنون از راهاندازی عملیات پسگیری این ولسوالی خبری نیست. طالبان از مردم عشر، زکات و مواد غذایی جمعآوری میکنند و بر دروازهی ورودی دهنهی غوری نوشتهاند: )امارت اسلامی افغانستان).
چگونه ولسوالی دهنهی غوری سقوط کرد؟
گروه طالبان پس از شکست در قندوز بیشتر روی ولایت استراتژیک بغلان تمرکز و تلاش کرد که این ولایت را در کنترل داشته باشد. این گروه بهصورت مقطعی بخشهایی از این ولایت را در کنترل گرفت و اکنون افزون بر ولسوالی دهنهی غوری که آن را صددرصد در کنترل دارد، بخشهایی از مناطق دند شهابالدین، دندغوری، بغلان کهنه، پلخمری و برخی ساحات ولسوالی بورکه را نیز در اختیار دارد.
موقعیت جغرافیایی بغلان برای طالبان مهم است و این گروه با کنترل این ولایت میتواند ولایتهای دیگر را نیز ناامن سازد. موقعیت استراتژیک …منابع اقتصادی و مهمتر از همه ترکیب اجتماعی جمعیت بغلان باعث شده که این ولایت برای طالبان بیشتر جذاب شود. در جریان دو سال گذشته، هرچند ولسوالیهای دیگر بغلان که بهدست این گروه سقوط کرده بود، دوباره در کنترل نیروهای امنیتی درآمد، اما دهنهی غوری بیشتر از ۱۷ ماه میشود که در کنترل کامل طالبان است.
در زمان سقوط این ولسوالی، والی بغلان گفت که نیروهای دولتی تنها چند صد متر عقبنشینی تاکتیکی کردهاند. اما طالبان با کنترل دهنهی غوری، کشتزارهای مردم و بازار ولسوالی را به آتش کشیدند و اکنون به آزار و اذیت مردم میپردازند.
محمدحنیف کهگدانی، منشی شورای ولایتی بغلان میگوید که در زمان سقوط این ولسوالی، هیچ قدرتی نزد حکومت برای حفظ آن نبود و تمام امکانات دولتی در دست طالبان قرار گرفت. او گفت: توقع مردم این بود که حکومت در اینجا مقاومت و از منافع مردم حمایت کند. متأسفانه هر برنامهیی که بود حکومت عقبنشینی کرد و ولسوالی بهدست طالبان سقوط کرد. در مدت ۱۷ ماه، طالبان هرازگاهی تصاویر خود را با پسزمینهی دروازهی ورودی ولسوالی دهنهی غوری که روی آن نوشته شده )امارت اسلامی افغانستان(، منتشر میکنند. در این دروازه همچنان نوشته شده: )به ولایت بغلان ولسوالی دهنهی غوری خوش آمدید(.در این تصاویر کودکان مسلح نیز در صف طالبان دیده میشوند.
محمدحنیف کهگدانی در مورد موقعیت استراتژیک بغلان و ولسوالی دهنهی غوری میگوید: )ولسوالی دهنهی غوری یک ساحهی کلیدی است. ] طالبان [ از اینجا خوبتر میتوانند افراد و اشخاصی را که با آنها سروکار دارند، حمایت کنند. به این لحاظ، آنها کوشش کردند که دهنهی غوری را سقوط بدهند.(
یک باشندهی دهنهی غوری که میخواهد نامی از او گرفته نشود، میگوید طالبان از مردم عشر و زکات و مواد غذایی جمعآوری میکنند.
او به اطلاعات روز گفت: )طالبان وظیفهی خود را پیش میبرند، زکات و عشر جمع میکنند. یا به رضا یا به زور از مردم نان میخورند.(
محمدحنیف کهگدانی میگوید که مردم در دهنهی غوری باحضور طالبان دچار مشکلاند و خواست ما از حکومت این است که هرچه زودتر عملیات پاکسازی را راهاندازی کند. اسد الله شهباز، عضو دیگر شورای ولایتی بغلان میگوید که طالبان نهتنها در دهنهی غوری از مردم عشر و زکات جمع میکنند، بلکه در جاهای دیگر بغلان نیز دست به این کار میزنند.
پس از سقوط، بیشتر از یک هزار خانواده از دهنهی غوری فراری شدهاند. به گفتهی آقای شهباز، خانوادههایی که یک عضو آنها عضویت پولیس ملی یا محلی را دارد و یا کارمند دولت است، دهنهی غوری را ترک کردهاند.
چرا عملیات نظامی برای پاکسازی دهنهی غوری راهاندازی نمیشود؟
آقای کهگدانی میگوید که در جریان ۱۷ ماه شورای ولایتی بارها خواستار راهاندازی علمیات در دهنهی غوری شده است، اما حکومت مرکزی هربار «امروز و فردا» کرده است.
او گفت: )ما یک مرتبه نه، بلکه چندین مرتبه خواستار عملیات شدهایم. وکلا به وزارت داخله و شورای امنیت رفتند. آنها میگویند که عملیات سربهراه میکنیم، امروز و فردا، اما تاکنون کار عملی نکرده است.(
کهگدانی دولت را متهم کرد که هیچ برنامهیی برای پسگرفتن دهنهی غوری ندارد.
آقای شهباز، عضو دیگر شورای ولایت گفت حکومت مرکزی چندین بار وعدهی راهاندازی عملیات را داده است، اما تاکنون معلوم نیست که چهوقت عملیات انجام خواهد شد.
مقامهای امنیتی به این پرسش که چرا تاکنون عملیات راهاندازی نشده است، جواب قناعتبخشی نمیدهند. محمد رادمنش، معاون سخنگوی وزارت دفاع ملی میگوید که نظامیان کشور نخست باید زمینههای انجام عملیات را بسنجند، موانع از قبیل ماینهایی که دشمنان کارگذاشتهاند را برطرف کنند و سپس عملیات نظامی به راه بیاندازند.
آقای رادمنش میافزاید که عملیات پاکسازی راهاندازی خواهد شد و سپس ادارهی محلی دهنهی غوری که به جای دیگری منتقل شده است به مرکز سابق ولسوالی منتقل خواهد شد. بهگفتهی او، نیروهای امنیتی زمینههای راهاندازی عملیات را بررسی میکنند.
بهدلیل موقعیت جغرافیایی کوهستانی بغلان و دهنهی غوری، راهاندازی عملیات نیز برای نظامیان کشور سخت خواهد بود و باید تدابیر بیشتری بسنجند.
اما جاوید کوهستانی، آگاه امور نظامی میگوید ضعف مدیریت و رهبری در حکومت و نهادهای امنیتی باعث شده که عملیات پاکسازی نهتنها در دهنهی غوری بلکه در ۱۰ ولسوالی دیگری که در کنترل طالبان است نیز راهاندازی نشود.
آقای کوهستانی گفت: )ضعف مدیریت و رهبری است. در پلانگذاریهای عملیاتی تدابیر خوب گرفته نمیشود. یک نوع غفلت وظیفوی وجود دارد. ندانمکاری وجود دارد. ناتوانی مدیریتی وجود دارد.( شمار جنگجویان طالبان و تجهیزات آنها در دهنهی غوری شمار جنگجویان طالبان در ولایت بغلان یکهزار و هفتصد تا یکهزار و هشتصد نفر گفته شده است. یک عضو شورای ولایتی بغلان شمار جنگجویان طالبان در دهنهی غوری را بین ۳۰۰ الی ۴۰۰ نفر میگوید. ذبیحالله شجاع، سخنگوی فرماندهی پولیس بغلان حضور طالبان در دهنهی غوری را )گسترده و فعال( توصیف میکند. طالبان پس از سقوط دهنهی غوری تمام امکانات و تجهیزات دولتی را بهعلاوهی تانکهای هاموی و رینجرهای نیروهای امنیتی، در اختیار گرفتند. یک باشندهی بغلان میگوید که طالبان بیشتر از ۱۰ رینجر و چهار تانک را در اختیار داشتند که گفته میشود هفت عراده رینجر در یک حملهی هوایی از بین رفته است.
آقای کهگدانی میگوید که تمام امکانات ولسوالی دهنهی غوری در اختیار طالبان قرار دارد. بهگفتهی او، در زمان سقوط دهنهی غوری هیچ توانی نزد حکومت نبود که امکانات خود را بیرون بکشد. مقامهای امنیتی در مورد راهاندازی عملیات در دهنهی غوری چه میگویند؟ ملپاسوال اکرامالدین سریع، فرمانده پولیس بغلان بهتاریخ ۲۸ قوس در یک نشست خبری گفت رییسجمهور غنی هدایت داده است که عملیات پاکسازی در دهنهی غوری و دندغوری آغاز شود و بهزودی یک عملیات )بزرگ(راهاندازی خواهد شد. ظاهراً با عملیاتهای کوچک، بهسادگی دهنهی غوری و دندغوری بهدست نیروهای امنیتی نخواهد افتاد. چنانکه آقای سریع میگوید دندغوری و دهنهی غوری به یک عملیات نظامی بزرگ نیازمند است. اخیراً نیروهای امنیتی مستقر در ولایت بغلان عملیاتی را زیر نام البرز ۲۲ در ساحهی دند شهابالدین بغلان راهاندازی کردهاند. ذبیحالله شجاع، سخنگوی فرماندهی پولیس بغلان میگوید با رسیدن نیروهای کمکی از مرکز، عملیات پاکسازی در دهنهی غوری و دندغوری راهاندازی میشود.
آقای شجاع از پیشروی نیروهای امنیتی در جریان عملیات البرز ۲۲ ابراز رضایت کرده و میگوید بخشهایی از دند شهابالدین پاکسازی شده و مخالفان مسلح متحمل تلفات نیز شدهاند. وزارت دفاع نیز میگوید که نیروهای امنیتی چگونگی راهاندازی عملیات را بررسی میکنند. ( اطلاعات روز)
Comments are closed.