برگزاری انتخابات شفاف، عادلانه و عاری از تقلب یکی از خواست های شهروندان افغانستان و از انتظارات جامعه جهانی به شمار می رود. این مسأله بارها از سوی مقامات کشورهای کمک کننده برای افغانستان تصریح شده است. روز گذشته معاون نماینده سرمنشی سازمان ملل متحد در دیدار با معاون دوم ریاست جمهوری بار دگر تأکید کرد که جامعه بین المللی انتظار دارند که پروسه انتخابات پیش رو، طوری مدیریت شود که برای مردم افغانستان و جامعه بین المللی قناعت بخش باشد. معاون دوم رییس جمهور نیز گفته است که انتخابات الکترونیکی، مناسبترین راه برای تسریع روند انتخابات و شفافیت آن پروسه است.
پیشرفت تکنولوژی و توسعه وسایل و ابزارهای الکترونیکی تحول چشمگیری در کارکرد مراکز، سازمان های دولتی و خصوصی به وجود آورده است. فراگیری کاربرد سیستم های الکترونیکی در جهان سبب گردیده که اصطلاح دولت الکترونیکی به فرهنگ سیاسی کشورها اضافه گردد. تجربه نشان داده که با الکترونیکی شدن سازمان ها، تغییرات اساسی در روند کاری آنها ایجاد شده و بسیاری از چالش ها و موانع از مسیر کارهای اداری برداشته می شود.
در افغانستان نیز بحث الکترونیکی سازی برخی ادارات مورد توجه قرار گرفته و بر اهمیت آن از سوی مقامات دولتی تأکید می شود. یکی از مواردی که اهمیت بحث الکترونیکی شدن را افزایش می دهد، استفاده از ابزارهای الکترونیکی در انتخابات آینده است. این مهم بدون ارتباط با جنجال ها و رسوایی های انتخابات ریاست جمهوری سال 1393 نیست. تمام میکانیزم های اصلاحی که در قوانین انتخاباتی، ساختار کمیسیون ها و کارکردهای آنها صورت می گیرد، به هدف کمک به شفافیت انتخابات و جلوگیری از جعل و تقلب در این پروسه ملی است. آنچه در انتخابات از اهمیت برخوردار می باشد، یکی مسأله امنیت انتخابات است و دوم هزینه های انتخابات می باشد. در انتخابات الکترونیکی اگرچه هزینه های انسانی کم می شود؛ اما به نظر نمی رسد که هزینه کلی انتخابات کاهش پیدا کند، ولی امنیت آن با توجه به تمام پیش نیازهای آن می تواند قابل توجه می باشد.
انتخابات الکترونیکی درعین حالی که از مزایای چون صرفه جویی در وقت، کاهش هزینه های انسانی، آسان کردن شمارش آراء و معلوم کردن روند انتخابات در زمان رأی گیری و اعلام به موقع نتایج انتخابات، برخوردار می باشد، دارای معایب و کاستی هایی نیز می باشد. مهمترین و اساسی ترین مسأله در کمپیوتری کردن انتخابات، عدم اعتماد مردم به آن است. این عدم اعتماد از یک طرف به نا آگاهی مردم از پروسه الکترونیکی سازی انتخابات مربوط می شود، از سوی دیگر به تجهیزات و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری ارتباط می گیرد که در این پروسه به کار گرفته می شود. اگر از نرم افزارها و سخت افزارهای مدرن در انتخابات استفاده نشود، امکان سؤ استفاده از برنامه های کمپیوتری نیز موجود می باشد. مثلا ممکن است دستگاهها توسط هکرها دست کاری شود یا هویت رأی دهندگان فاش شود و یا ممکن است رأی مردم به نام کاندید دیگرثبت گردد.
علاوه بر موارد فوق یکی از مشکلات الکترونیکی سازی انتخابات، مدیریت شبکه الکترونیکی است. مؤفقیت این پروسه نیازمند تخصص و تعهد ملی اشخاصی می باشد که در سطوح مدیریتی شبکه فعالیت دارند. اگر این افراد از تخصص کافی برخوردار نباشند و یا تعهد ملی شان ضعیف باشند، به راحتی می توانند روند انتخابات را به سمت انحراف ببرند و اعتبار آن را خدشه دار سازند.
بنابراین تأکید بر اصل الکترونیکی شدن انتخابات، باید با فراهم آوری تجهیزات و فن آوری های مدرن و مورد اطمینان همراه باشد و اصل گزینش و آموزش نیروهای متعهد و بی طرف در مدیریت شبکه مورد توجه قرار گیرد.
یکی از اهداف الکترونیکی سازی انتخابات، ایجاد شفافیت، تشویق مردم به مشارکت در پروسه های ملی و دخالت دادن مستقیم آنها در تعیین سرنوشت شان است. اگر سیستم رای‌گیری الکترونیکی در شفافیت انتخابات کمک کند و به بالا بردن درصد مشارکت مردم در انتخابات بینجامد و سرعت پروسه را افزایش دهد، بدون شک شهروندان افغانستان از الکترونیکی سازی انتخابات و سایر برنامه های ملی استقبال خواهند کرد. (زکی)
Comments are closed.