اسلام، دنیایی بی رهبر

پاریس را زدند و قبل ازان نیویارک را و به دنبال، شاید نوبت مسکو باشد. علی الرغم تلاش های فراوان برای تبریهء دامن اسلام از اتهام حملات تروریستی، بازهم متفکران و سیاسیون بسیاری در غرب ، منبع خشونت گرایی را در زیر سر آموزه های ایدیولوژیک اسلامی جستجو می کنند. واقعیت مساله این است که اسلام چالش بزرگی برای توسعه ی سیکولاریزم غربی به خصوص در خاورمیانه، آسیای مرکزی و شمال افریقا بوده است و دقیقا تیوری برخوردتمدن ها، بیشترینه توجه و نگاهش را به سمت همین آیدیالوژی در همین مناطق معطوف کرده است.
من معتقدم که ما ناگزیر از پذیرش بحثی به نام برخورد تمدن ها هستیم، طوری که در گذشته های تاریخ، شاهد برخورد تمدن ها در مقاطع خاص بوده ایم.
تقابل فرهنگ ها همزمان می تواند به صورت های متفاوت و گونه گون چهره نمایی کند. گاهی به صورت نرم و زمانی به صورت سخت ووحشت ناک، بستگی به این دارد که طرف اول چگونه شروع می کند. در حالی که بحث گفتگو و هم گرایی نیز اگر قرار باشد اتفاق بیفتد نیز به صورت تدریجی و گاهی بصورت جهشی و سریع اتفاق می افتد.
از قرن هژده به این سو شاهد درگیری تمدن غرب با اسلام بوده ایم و به جهت اتخاذ مواضع متفاوت دنیای اسلام در برابر غرب، به تقسیم بندی های گوناگونی از اسلام و جنبش های اسلامی نیز رسیده ایم.
در قرن بیست نحوه ی بر خورد غرب با دنیای اسلام، تحقیر آمیز و مستبدانه بود، جایی اگر تلاشی برای آشتی و همنوایی با فرهنگ مهاجم غربی صورت هم می گرفت، رفتار طرف مقابل رنگ استبدادی تر و استعماری تر به خود می گرفت.
در فاز جدید تقابل دو فرهنگ، از اسلام تنها نام باقیست و لاغیر. به نسبت وجود درون مایه ی وافر و سخت جانی بیش از حد عقیده ی اسلامی، گروهای سطحی نگر و افراطی با سوء استفاده از خلای رهبری، خود را در خط مقدم نمایندگی ازین تمدن جا زده اند و از خشونت سکولاریزم غربی برای تبلیغ وجهه خویش نیرو و سپاه فراوان گرد آورده و دست به عمل ویرانگرانه می زنند. و از جهتی رنگ و بوی استدلال و نرمش را در امر مبارزه و رقابت سالم، از چهره ی اسلام برمی کنند.
داعش، القاعده، بوکو حرام و غیره نماینده ی فرهنگ و تمدن اسلامی نیستند ولی به نسبت عدم رهبری درست و جامع در دنیای اسلام، ممکن دهها گروه دیگر ازین نام برای خویش دم و دستگاه درست کنند و دست به قساوت بزنند.
البته در به وجود آمدن یک چنین حالتی، دنیای غرب نسبت به دنیای اسلام مقصر ترند.
دنیای غرب برای جلوگیری از خطر افراط گرایی اسلامی قبل از هر چیزی لازم دارد تا جلو افراط گرایی سیکولاریزم وحشی در برابر مسلمانان را در جوامع خود بگیرد. جنگ مسلحانه با تند روی در عراق و افغانستان در قدم بعدی حایز اهمیت خواهد بود.
برنا صالحی